Johann Wolfgang von Goethe
Cierpienia młodego Wertera
Ojcze nieznany! Ojcze, któryś mieszkał zawsze w duszy mojej, a teraz jeno odwróciłeś ode mnie...
Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ
Ojcze nieznany! Ojcze, któryś mieszkał zawsze w duszy mojej, a teraz jeno odwróciłeś ode mnie...
— Spóźnił się pan; ojciec pragnął pana widzieć ostatni raz.
Wszedłem i ujrzałem ciało.
— Proszę — rzekłem...
Zagrzebany tak w samotności wziąłem się po upływie jakiegoś czasu do przejrzenia papierów ojca. Larive...
Frania, widząc moje uniesienie, podała mi bez słowa list.
Drżącą ręką chwyciłem go i poznałem...
Jeszcze dużo opowiadała mi o ojcu, chwaląc, że choć Żyd, ale bardzo przystojny i dobry...
Naraz Boryna otworzył oczy i długo patrzał w Antka, jakby sobie nie wierząc, aż głęboka...
Antek raz się jeszcze obejrzał, wyciągnął flintę spod kożucha, przykucnął i przeżegnawszy się bezwiednie, zmierzył...
— Dajcie mi złotówkę.
— Na co ci?
— Gorzałki bym się napił i przegryzł co…
— Nie masz...
Motywem tym zaznaczamy fragmenty mówiące o roli społecznej ojca, oraz o wymaganiach i zadaniach, które się z nią wiążą. Zwrócić należy uwagę na niektóre konkretne, a typowe przykłady tego, jak ojcowie starają się sprostać swojej roli (np. ojciec tytułowego bohatera w noweli Doktor Piotr). Jednocześnie motyw niesie ze sobą niebagatelne znaczenia metaforyczne. Figura ojca w patriarchalnej perspektywie definiuje się poprzez symbolikę ,,głowy rodziny", a więc pana domu oraz czerpie uzasadnienie swojej naczelnej, decyzyjnej pozycji z symboliki Boga Ojca, przez co ojcu przypisana jest niejako automatycznie władza. Oczywiście Nowy Testament kładzie nacisk na opiekuńczość ojcowską, zdolność do wybaczania (por. motyw syna marnotrawnego) i miłosierdzia obok kontroli poprzez wymierzanie kar.