Motif: Marzenie,
motif: Klęska,
period: Romantyzm

Jest to być może jedna z ważniejszych czynności w ludzkim życiu: pozwala myśli zarzucać kotwicę w przeszłości (stąd melancholia), przyszłości (stąd wszelka nadzieja) lub jakimkolwiek ,,gdzie indziej" (źródło idealizmu) i dzięki temu pozwala przetrwać sytuacje nie do wytrzymania. Wiele znajdziemy marzeń zapisanych w literaturze, sporo też refleksji na temat samej czynności marzenia.

Za pomocą tego hasła zwracamy uwagę na fragmenty, w których mowa o przegranej walce. Może chodzić o walkę zbrojną (zob. Reduta Ordona Mickiewicza) lub wysiłek duchowy, klęskę usiłowań (zob. Siłaczka Żeromskiego).

Czas

w Europie Wielka Rewolucja Francuska (1789-1799) — koniec '40 XIX w.; w Polsce 1822-1863 r.

Najwybitniejsi twórcy

M. Scott, G. Byron, J. W. Goethe, E. T. A. Hoffmann, V. Hugo, A. de Musset, G. Sand, A. Puszkin, M. Lermontow, E. A. Poe, A. Mickiewicz, A. Fredro, Z. Krasiński, J. Słowacki

Reprezentatywne gatunki

dramat romantyczny, ballada, poemat dygresyjny, poemat epicki, powieść fantastyczna

Nazwa epoki wywodzi się z pojęcia lingua romana (język ludów średniowiecznej Galii, przeciwstawiany lingua latina, językowi rzym. najeźdźców). Starofrancuskie romant oznaczało powieści rycerskie. Romantyzm był ostatnią wielką epoką kulturalną Europy. Charakterystyczne jest dla niej odrzucenie klasycznych kanonów, fragmentaryzm, forma otwarta, nawiązanie do Shakespeare'a, rehabilitacja średniowiecza i twórczości ludowej, kult natury, zaufanie do uczucia, wiary i intuicji, indywidualizm, bunt, niepokój, wyobraźnia twórcza, mesjanizm. Epokę poprzedziły tendencje sentymentalne i romantyczne nasilające się pod koniec XVII w. (preromantyzm — F. Schiller). W Polsce romantyzm rozpoczął się od polemiki klasyków z romantykami (1818) i wydania przez Adama Mickiewicza tomiku Ballady i romanse (1822).

• autor: Jakub Krzosek