Motif: Sen,
genre: Scena rodzajowa,
author: Aleksander Gierymski

Ponieważ podczas snu nie używamy naszego ciała i pozostajemy wyłączeni z życia i jego spraw — porównywano stan ten do śmierci (dokonującej się codziennie niejako „na próbę”). Znajduje to odzwierciedlenie w mitologii greckiej (wujem Morfeusza, boga marzeń sennych, był Tanatos, bóg śmierci). Zarazem marzenia senne miały dawać przedsmak zaświatów. Uważano też, że za pomocą snów żyjący mogą otrzymywać informacje na temat tego, co los gotuje im w przyszłości (to sny-proroctwa), a także utrzymywać kontakt z duchami. Sny grają wielką rolę w literaturze okresu romantyzmu (wystarczy zajrzeć do Dziadów Mickiewicza).

Ur.

30 stycznia 1850 w Warszawie

Zm.

między 6 a 8 marca 1901 w Rzymie

Najważniejsze dzieła:

Gra w mora (1874), Żydówka z pomarańczami (1880-81), Sjesta włoska (1882), W altanie (1882), Święto Trąbek (1884), Piaskarze (1887), Opera paryska w nocy (1891), Wieczór nad Sekwaną (1892-93), Trumna chłopska (1894-95)

Malarz, brat Maksymiliana Gierymskiego (również malarza), uczeń Akademii monachijskiej. Podróżował do Włoch i Niemiec. W swojej twórczości podejmował realistyczne studia nad życiem miast, w których przebywał: Monachium, Rzymu, Warszawy, Kufstein, Rotenburga, Paryża, Krakowa, Wenecji, Palermo, Amalfii, Werony i Sieny. W okresie warszawskim namalował m.in. Piaskarzy, Żydówkę z pomarańczami i Święto Trąbek – obrazy oparte na obserwacji dzielnic biedoty, przede wszystkim Powiśla. W pozostałych miastach zajmował raczej portretami architektury i wnętrz, za każdym razem przy skrajnie różnym natężeniu światła: silnym nasłonecznieniu lub przeciwnie, o zmroku, przy sztucznym świetle miejskim (nokturny). Efekty kolorystyczne powodowane zmianą oświetlenia stały się przedmiotem zainteresowań Gierymskiego na długo przed jego zetknięciem się z francuskim impresjonizmem. Obraz W altanie powstawał według tworzonych przez lata szkiców ujmujących pojedyncze elementy obrazu: np. cylinder, pergolę. Ostatnie lata spędził we Włoszech, podróżując po różnych miastach. Zmarł w szpitalu psychiatrycznym.