Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 443 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 1000 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
- Zobacz też:
- Akt
- Alegoria
- Autoportret
- Epitafium
- Ikona
- Krucyfiks
- Madonna z dzieciątkiem
- Malarstwo historyczne
- Malarstwo religijne
- Marina
- Martwa natura
- Matka Boska z Dzieciątkiem
- Nokturn
- Obraz
- Odznaczenie
- Ołtarz
- Ołtarz skrzydłowy
- Panorama
- Pejzaż
- Pejzaż miejski
- Personifikacja
- Pieta
- Pomnik
- Portret alegoryczny
- Portret konny
- Portret reprezentacyjny
- Portret trumienny
- Portret zbiorowy
- Przedstawienie świętych
- Realizm
- Scena alegoryczna
- Scena batalistyczne
- Scena mitologiczna
- Scena religijna
- Scena rodzajowa
- Scena symboliczna
- Sielanka
- Sztafaż
- Weduta
- Wnętrze
Motyw: Dama
Dama, lub inaczej: kobieta z towarzystwa była często portretowana w naszej literaturze, poczynając od Krasickiego i Niemcewicza, przez Mickiewicza i pozostałych romantyków, aż po Prusa i Orzeszkową. Fakt bycia damą wyznaczany był przez szereg zakazów i nakazów dotyczących zachowania, używanego słownictwa (też: swobodnego posługiwania się francuszczyzną), zakresu zainteresowań, jakie dama może mieć oraz czynności, jakie może wykonywać, a w końcu ubioru i sprzętów, które powinny stanowić jej ,,oprawę". W literaturze znajdziemy wiele portretów dam, przy czym wśród autorów naszych lektur w przedstawieniach dam dominuje ton satyryczny, prześmiewczy i demaskatorski (przy czym główny aspekt zdaje się padać na stronę materialną — tak w Żonie modnej, jak w Lalce). Dość częste jest też charakteryzowanie damy jako obcej; wzorca osobowego damy nie da się bowiem zaliczyć do zestawu postaw przewidzianych dla kobiet, a promowanych przez polską literaturę narodową, patriotyczną (w tej optyce dama jest zbyt ,,kosmopolityczna" i swymi działaniami nie przyczynia się do zachowania substancji narodowej). Tematyka związana z postacią damy łączy z ogólnym bardzo motywem kobiety oraz z motywami, których nazwa ma końcówkę męską, ale w naszym zamierzeniu wiążą się one przede wszystkim z pozycją i funkcją społeczną: szlachcic, dworzanin. Wreszcie należy też wspomnieć o tradycyjnym w literaturze trubadurów towarzyszu damy: rycerzu.