HTTP 200 OK
Allow: GET, POST, HEAD, OPTIONS
Content-Type: application/json
Vary: Accept
{
"name": "Dama",
"url": "https://wolnelektury.pl/katalog/motyw/dama/",
"sort_key": "dama",
"description": "<p>\r\nDama, lub inaczej: <b>kobieta z towarzystwa</b> była często portretowana w naszej literaturze, poczynając od <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/autor/ignacy-krasicki/\">Krasickiego</a> i <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/autor/julian-ursyn-niemcewicz/\">Niemcewicza</a>, przez <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/autor/adam-mickiewicz/motyw/dama/\">Mickiewicza</a> i pozostałych romantyków, aż po <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/autor/boleslaw-prus/motyw/dama/\">Prusa</a> i <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/autor/eliza-orzeszkowa/motyw/dama/\">Orzeszkową</a>. Fakt bycia damą wyznaczany był przez szereg zakazów i nakazów dotyczących zachowania, używanego słownictwa (też: swobodnego posługiwania się francuszczyzną), zakresu zainteresowań, jakie dama może mieć oraz czynności, jakie może wykonywać, a w końcu ubioru i sprzętów, które powinny stanowić jej ,,oprawę\". W literaturze znajdziemy wiele portretów dam, przy czym wśród autorów naszych lektur w przedstawieniach dam dominuje ton satyryczny, prześmiewczy i demaskatorski (przy czym główny aspekt zdaje się padać na stronę materialną — tak w <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/satyry-czesc-pierwsza-zona-modna/\"><i>Żonie modnej</i></a>, jak w <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/lalka/\"><i>Lalce</i></a>). Dość częste jest też charakteryzowanie damy jako <b>obcej</b>; wzorca osobowego damy nie da się bowiem zaliczyć do zestawu postaw przewidzianych dla kobiet, a promowanych przez polską literaturę narodową, patriotyczną (w tej optyce dama jest zbyt ,,kosmopolityczna\" i swymi działaniami nie przyczynia się do zachowania substancji narodowej). Tematyka związana z postacią damy łączy z ogólnym bardzo motywem <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/motyw/mezczyzna/\"><b>kobiety</b></a> oraz z motywami, których nazwa ma końcówkę męską, ale w naszym zamierzeniu wiążą się one przede wszystkim z pozycją i funkcją społeczną: <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/motyw/szlachcic/\"><b>szlachcic</b></a>, <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/motyw/dama/motyw/dworzanin\"><b>dworzanin</b></a>. Wreszcie należy też wspomnieć o tradycyjnym w literaturze trubadurów towarzyszu damy: <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/motyw/dama/motyw/rycerz/\"><b>rycerzu</b></a>.<br>\r\n\r\n</p>",
"description_pl": "<p>\r\nDama, lub inaczej: <b>kobieta z towarzystwa</b> była często portretowana w naszej literaturze, poczynając od <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/autor/ignacy-krasicki/\">Krasickiego</a> i <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/autor/julian-ursyn-niemcewicz/\">Niemcewicza</a>, przez <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/autor/adam-mickiewicz/motyw/dama/\">Mickiewicza</a> i pozostałych romantyków, aż po <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/autor/boleslaw-prus/motyw/dama/\">Prusa</a> i <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/autor/eliza-orzeszkowa/motyw/dama/\">Orzeszkową</a>. Fakt bycia damą wyznaczany był przez szereg zakazów i nakazów dotyczących zachowania, używanego słownictwa (też: swobodnego posługiwania się francuszczyzną), zakresu zainteresowań, jakie dama może mieć oraz czynności, jakie może wykonywać, a w końcu ubioru i sprzętów, które powinny stanowić jej ,,oprawę\". W literaturze znajdziemy wiele portretów dam, przy czym wśród autorów naszych lektur w przedstawieniach dam dominuje ton satyryczny, prześmiewczy i demaskatorski (przy czym główny aspekt zdaje się padać na stronę materialną — tak w <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/satyry-czesc-pierwsza-zona-modna/\"><i>Żonie modnej</i></a>, jak w <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/lalka/\"><i>Lalce</i></a>). Dość częste jest też charakteryzowanie damy jako <b>obcej</b>; wzorca osobowego damy nie da się bowiem zaliczyć do zestawu postaw przewidzianych dla kobiet, a promowanych przez polską literaturę narodową, patriotyczną (w tej optyce dama jest zbyt ,,kosmopolityczna\" i swymi działaniami nie przyczynia się do zachowania substancji narodowej). Tematyka związana z postacią damy łączy z ogólnym bardzo motywem <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/motyw/mezczyzna/\"><b>kobiety</b></a> oraz z motywami, których nazwa ma końcówkę męską, ale w naszym zamierzeniu wiążą się one przede wszystkim z pozycją i funkcją społeczną: <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/motyw/szlachcic/\"><b>szlachcic</b></a>, <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/motyw/dama/motyw/dworzanin\"><b>dworzanin</b></a>. Wreszcie należy też wspomnieć o tradycyjnym w literaturze trubadurów towarzyszu damy: <a href=\"http://wolnelektury.pl/katalog/motyw/dama/motyw/rycerz/\"><b>rycerzu</b></a>.<br>\r\n\r\n</p>",
"plural": "",
"genre_epoch_specific": false,
"adjective_feminine_singular": "",
"adjective_nonmasculine_plural": "",
"genitive": "",
"collective_noun": ""
}