Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 471 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159624 przypisów.

płony (starop.) — jałowy; tu: błahy, nieważny, bez wartości. [przypis edytorski]

płony (starop.) — niepotrzebny, daremny (dziś: „płonny”; por. „płonne marzenia”). [przypis redakcyjny]

płosa (daw., gw.) — działka ziemi uprawnej, pole. [przypis edytorski]

płoszczyk — płaski grot strzały. [przypis edytorski]

Płoszowski jako typ literacki ma przy schyłku naszego wieku to samo znaczenie, jakie miał w końcu zeszłego stulecia Werter — W. Bogusławski, Najnowsza powieść Sienkiewicza, „Świat” 1891, s. 86. [przypis autorski]

Płoszowski, Leon — narrator, a zarazem główny bohater powieści Henryka Sienkiewicza Bez dogmatu (1891); arystokrata, doskonale wykształcony, o ciągotach artystycznych. [przypis edytorski]

płotka — drobna, srebrno-biała ryba z czerwonymi płetwami. [przypis edytorski]

płotka — drobna srebrno-biała ryba z czerwonymi płetwami. [przypis edytorski]

płotmi — dziś popr. forma: płotami. [przypis edytorski]

Płowce — bitwa między wojskami Władysława Łokietka a oddziałami Zakonu Krzyżackiego w roku 1331. [przypis edytorski]

płowego lamparta, który zamieszkuje (…) południową Abisynię — por. E. Reclus, Lefebre: Voyage en Abissynie [autor powołuje się na niezidentyfikowane dzieło geografa fr. Elisée Reclusa napisane wspólnie z nieznanym bliżej Lefebrem; red. W.L.]. [przypis autorski]

płowić (daw.) — czynić szarym, płowym. [przypis redakcyjny]

płowieć — tracić intensywność barwy pod wpływem działanie światła. [przypis redakcyjny]

płowowłosy — blondyn. [przypis edytorski]

płowy (daw.) — (o włosach) jasny. [przypis edytorski]

płowy — jasny, żółtawy z szarym odcieniem. [przypis edytorski]

płowy — jasny; żółty z odcieniem szarości. [przypis edytorski]

płowy — jasny (zwykle stosowane do włosów lub sierści). [przypis edytorski]

płowy — (o kolorze włosów) blond. [przypis edytorski]

płowy (o włosach a. futrze) — jasny. [przypis edytorski]

płowy — szaro-żółty. [przypis edytorski]

płowy — tu: blady. [przypis edytorski]

płowy włos ucina, dotąd dla Sperchejosa nie tknięty na głowie — Peleus obiecał włosy syna Sperchejosowi, rzece płynącej w Tesalii, jeśli Achilles wróci bezpiecznie do domu po wojnie; on znał jednak przepowiednię mówiącą o tym, że zginie, więc zdecydował się poświęcić swoje włosy dla przyjaciela. [przypis edytorski]

płowy — żółtobrązowy. [przypis edytorski]

płowy zwierz a. zwierzyna płowa — tu określenie łowieckie oznaczające zbiorczo: łosie, jelenie, daniele, sarny itp. [przypis edytorski]

Pług, Adam, właśc. Pietkiewicz, Antoni (1823–1903) — pisarz, tłumacz, dziennikarz. Był redaktorem naczelnym tygodnika „Kłosy” w latach 1875–1890. [przypis edytorski]

pługi — dziś popr. forma N.lm: pługami. [przypis edytorski]

pług — narzędzie rolnicze przeznaczone do orania ziemi przed jej zasianiem. [przypis edytorski]

płużą krwią — żyją krwią, zyskują przez krew. [przypis redakcyjny]

Płużne — pracujące bardzo ciężko, jak przy pługu. [przypis redakcyjny]

płużyć (daw.) — dogadzać; dawać zadowolenie. [przypis edytorski]

płużyć (daw.) — opłacać się, służyć, sprzyjać. [przypis edytorski]

płużyć (daw.) — opływać w dostatki, pozostawać w dobrobycie. [przypis edytorski]

płużyć (daw.) — popłacać, sprzyjać. [przypis redakcyjny]

płużyć (daw.) — przynosić korzyść. [przypis edytorski]

płużyć (daw.) — przynosić korzyść. [przypis edytorski]

płużyć (daw.) — służyć, działać dobroczynnie, wspomagać. [przypis edytorski]

płużyć (daw.) — służyć komuś, działać na czyjąś korzyść. [przypis edytorski]

płużyć (daw.) — służyć. [przypis edytorski]

płużyć (daw.) — służyć, sprzyjać, dogadzać. [przypis edytorski]

płużyć (daw.) — służyć, sprzyjać. [przypis edytorski]

płużyć (daw.) — sprzyjać, dobrze czynić, pracować dla dobra czegoś a. kogoś. [przypis edytorski]

płużyć (daw.) — sprzyjać, godzić się. [przypis redakcyjny]

płużyć (daw.) — sprzyjać, tu: przydawać się. [przypis edytorski]

płużyć komu a. czemu (daw.) — służyć, sprzyjać. [przypis edytorski]

płużyć komu (daw.) — służyć, sprzyjać. [przypis edytorski]

płużyć komuś (daw.) — służyć komuś, sprzyjać, działać na czyjąś korzyść. [przypis edytorski]

płużyć — panować; sprzyjać. [przypis redakcyjny]

płużyć — słowo użyte tu w znaczeniu: pławić się; niewłaściwie, gdyż staropolskie płużyć znaczy sprzyjać komuś, korzyść przynosić. [przypis redakcyjny]

płużyć — tu: hamować, zostawać z tyłu. [przypis edytorski]

płużyć — tu: pasować, być korzystnym. [przypis edytorski]

Płynąć będzie tajemnie w umarłe uczucia — telepatyczny niejako wpływ duchowy na uczucia „umarłe” zresztą tylko w tym sensie, że bezpłodne, nieczynne, skoro im wyrwano ich przedmiot. [przypis redakcyjny]

płynąć pod wodę — płynąć pod prąd, w górę rzeki. [przypis redakcyjny]

płynął prawym halsem — tzn. mając wiatr po prawej burcie. [przypis edytorski]

płynie (…) nad (…) pola rozłogi — dziś z N.: nad rozłogami. [przypis edytorski]

płynienie — płynność, przepływanie. [przypis edytorski]

płytkie głębokości — [Komentarz autora z Uwag.] Tu muszę popełnić herezję i przyznać się, że mam na myśli takie „idee”, jakie są w Irydionie lub Królu Duchu: szerokie historiozoficzne lub kosmiczne kombinacje. Zwłaszcza idzie mi o ideę palingenezy. Idea ta imponuje ludziom jedynie dlatego, że połączone są z nią dalekonośne, monstrualne obrazy: jak dusze wędrują z ciał w ciała, i to się dzieje przez miliony wieków: strach! Uwielbiacze tego rodzaju idei, działających bardziej fantastyczną atmosferą niż sensem, wydają mi się podobnymi do tego chłopa galicyjskiego, który otrzymawszy telegram z Ameryki zwariował na myśl, że ten telegram przeszedł tak prędko tyle setek mil. [przypis autorski]

płytki operkularne (biol.) — płytki przykrywające otwór w górnej części pancerzyka otaczającego ciało pąkli; z łac. operculum: wieczko. [przypis edytorski]

płytki — w pierwodruku: płatki. [przypis edytorski]

płyty fotograficzne — w drugiej połowie XIX w. zdjęcia wykonywano na cienkich szklanych płytkach powleczonych warstwą światłoczułą. [przypis edytorski]

pływacz — dziś: pływak. [przypis edytorski]

pływak, Dytiscus (biol.) — rodzaj dużych wodnych chrząszczy, zamieszkujących zarośnięte zbiorniki wodne. [przypis edytorski]

pląskowy — zapewne: związany z pląsami, tańcami. [przypis edytorski]

pląsownik — tancerz. [przypis edytorski]

[plątać] Childe Harolda z Karolem Hildem — Childe Harold (wym. Czajld Harold) to bohater romantycznego poematu dygresyjnego Wędrówki Childe Harolda (1812–1818) Byrona. Użyte przez autora angielskie słowo childe oznaczało w średniowieczu syna szlachcica, który jeszcze nie otrzymał tytułu rycerskiego (kawalera), i było dodawane jako tytuł przed imieniem. Harold to angielskie imię pochodzenia germańskiego, różne od imienia Karol (ang., fr. Charles). [przypis edytorski]

plątać Krasińskiego z KrasickimZygmunt Krasiński (1812–1859) to dramatopisarz, poeta i prozaik, przedstawiciel polskiego romantyzmu (jeden z tzw. trójcy wieszczów); Ignacy Krasicki (1735–1801) to przedstawiciel polskiego oświecenia, poeta, prozaik, publicysta i encyklopedysta. [przypis edytorski]

plątać — tu: łączyć, mieszać. [przypis edytorski]

plątajcie się — tu: splećcie się. [przypis edytorski]

plac Aleksandra — w Warszawie, ze znajdującym się przy nim kościołem św. Aleksandra; od 1919 oficjalnie: plac Trzech Krzyży. [przypis edytorski]

Plac Bastylii — niegdyś znajdowała się na nim twierdza Bastylia, zamieniona w w. XVII na więzienie polityczne. Zdobycie i zburzenie Bastylii przez lud paryski w dniu 14 lipca 1789 r. zapoczątkowało wielką rewolucję francuską. Obecnie na placu Bastylii wznosi się Kolumna Lipcowa, pomnik ku czci ofiar rewolucji lipcowej 1830 r. [przypis redakcyjny]

plac Bastylii — plac we wsch. części Paryża, gdzie dawniej stała twierdza Bastylia, zdobyta i zburzona na początku rewolucji francuskiej. [przypis edytorski]

plac boju Drzu otrzymali — w oryg. łac. campum victoriae Drzu tenuerunt. [przypis edytorski]

plac Brigitty a. Brigittaplatz — historyczny plac wiedeński. [przypis edytorski]

Place pour l'Etat Major de l'Empereur (fr.) — Miejsce dla sztabu Cesarza. [przypis edytorski]

placet (łac.) — zgoda; przyzwolenie. [przypis edytorski]

placetne (łac.) — zgadza się? [przypis edytorski]