Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 471 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159624 przypisów.
piesneczka (gw.) — piosneczka. [przypis edytorski]
piesneczki (gw.) — piosneczki, piosenki. [przypis edytorski]
Pies (…) niebieski — gwiazda Syriusz najlepiej widzialna na niebie latem. [przypis edytorski]
pies nowofundlandzki a. nowofundland — rasa psów z grupy molosów. [przypis edytorski]
pies ogrodnika (fraz.) — ktoś, kto nie pozwala innym z czegoś korzystać, mimo że sam tego nie używa. [przypis edytorski]
piesu — popr. forma C. lp: psu; dziecko tworzy formę C. regularnie, pies : piesu, na wzór np. kot : kotu. [przypis edytorski]
pieszą bym tu pątnicą szła (daw.) — tu: szła bym pieszo jako pątnica, czyli jako uczestniczka pielgrzymki. [przypis edytorski]
pieszakiem — dziś: pieszo. [przypis edytorski]
pies z Babaste, kot z Febe — omyłka wynikająca z błędnego odczytania źródła przez autora: w Bubastis czczono Bastet, boginię miłości, radości, płodności i kotów, miejscowości Febe w Egipcie nie ma; Febe (gr.: promienna) to epitet Artemidy, greckiej bogini łowów i płodności, którą grecki historyk Herodot w swoim dziele utożsamił z boginią Bastet. [przypis edytorski]
pieszczenie — dziś: pieszczotliwie. [przypis edytorski]
pieszczonej Pallady instytucja — nauka. [przypis redakcyjny]
pieszczono — pieszczotliwie, łagodnie. [przypis edytorski]
pieszczony (daw.) — pieszczotliwy, delikatny, wyszukany. [przypis edytorski]
pieszczony (daw.) — wypieszczony; delikatny, miły. [przypis edytorski]
pieszczony [strój] (starop.) — delikatny, wykwintny. [przypis edytorski]
pieszczota* (starop.) — wygodnictwo, zniewieściałość. [przypis redakcyjny]
pieszczotliwymi słowy (daw. forma) — dziś: pieszczotliwymi słowami. [przypis edytorski]
pieszczoty miękkiemi — dziś popr. forma N. lm: miękkimi pieszczotami. [przypis edytorski]
pieszki (daw.) — na piechotę. [przypis edytorski]
Pies zowie się Sprawnikiem, a suka Strapczyną — Sprawnik, czyli kapitan sprawnik, naczelnik policji ziemskiej; Strapczy, rodzaj prokurora rządowego. Urzędnicy ci, mając często sposobność nadużywania władzy, w wielkim są obrzydzeniu u obywateli. [przypis autorski]
piesztrzonki (gw.) — pierścionki. [przypis edytorski]
pieszy (starop. forma) — dziś popr. M.lm: piesi. [przypis edytorski]
pieszy (starop.) — piesi; piechota. [przypis edytorski]
pieta (z wł. pietà: miłosierdzie, litość) — w sztukach plastycznych: przedstawienie Matki Boskiej trzymającej na kolanach martwego Jezusa Chrystusa. [przypis edytorski]
Pietkiewicz, Zenon (1862–1932) — literat, publicysta, tłumacz. [przypis edytorski]
pietra serena — szary piaskowiec szeroko stosowany w renesansowej Florencji jako detal architektoniczny. [przypis edytorski]
Pietras (gw.) — Piotr. [przypis edytorski]
Pietrek (gw.) — Piotrek. [przypis edytorski]
Pietro Benvenuti, Cesare Arici, Pierre Alexandre Monsigny — współcześni Stendhalowi malarz i poeta włoski oraz francuski kompozytor wodewilowy. [przypis redakcyjny]
Pietro Fragiacomo (1856–1922) — wł. malarz, pejzażysta, członek Akademii Sztuk Pięknych w Wenecji. [przypis edytorski]
Pietruś (gw.) — Piotruś. [przypis edytorski]
Pietruszka — w tradycji rosyjskiej kukiełka z wędrownego teatrzyku. [przypis edytorski]
Pietrze (gw.) — Piotrze. [przypis edytorski]
Pietrzycki, Jan (1880–1944) — pseud.: Jan P. Tarnowianin, Kordian Sławita; poeta, tłumacz m.in. Safony, historyk literatury, autor prac o Konopnickiej, Słowacki, Wyspiańskim; laureat Srebrnego Wawrzynu Polskiej Akademii Literatury w 1936 r. [przypis edytorski]
pietuch (gw.) — kogut. [przypis edytorski]
pietuch (reg.) — kogut. [przypis edytorski]
pietuch (ros.) — kogut. [przypis edytorski]
pietysta (z łac. pietas: pobożność) — zwolennik pietyzmu, ruchu religijnego w luteranizmie z XVII i XVIII wieku mającego za cel rozbudzanie uczuć religijnych; tu raczej: człowiek głęboko zaangażowany religijnie. Pascal był zwolennikiem jansenizmu, katolickiego pobożnościowego ruchu teologiczno-duchowego rozwijającego się w tym samym okresie co pietyzm, kładącego nacisk na zepsucie natury ludzkiej, niezbędność i wystarczający charakter łaski Bożej do przestrzegania przykazań. [przypis edytorski]
pietystyczny — pietyzm, nurt religijny w luteranizmie akcentujący modlitwę, studiowanie Biblii, rygorystyczną moralność oraz dobroczynność. [przypis edytorski]
pietystyczny (z łac. pietas: pobożność) — tu zapewne: głęboko religijny; być może: związany pietyzmem, ruchem religijnym w Kościele ewangelickim XVII–XVIII w. mającym za cel rozbudzanie uczuć religijnych. [przypis edytorski]
pietyzm — dbałość o coś, wynikająca z głębokiego szacunku. [przypis edytorski]
pietyzm — głęboki szacunek, cześć dla jakiejś osoby lub rzeczy. [przypis edytorski]
pietyzm — wielka dbałość o coś lub o kogoś, wynikająca z głębokiego szacunku dla tej rzeczy lub osoby. [przypis edytorski]
pietyzm — wielka dbałość o coś lub o kogoś wynikająca z głębokiego szacunku dla tej rzeczy lub osoby. [przypis edytorski]
pietyzm — wielka dbałość o coś. [przypis edytorski]
pietyzm (z łac. pietas: pobożność) — głęboki szacunek, cześć dla jakiejś osoby lub rzeczy. [przypis edytorski]
pietyzm (z łac.) — uwielbienie, okrywanie czegoś czcią. [przypis edytorski]
Piewca Kwiatów grzechu kochał się w tym, co niewłaściwie nazywają stylem dekadencji (…) sztuczne życie zastąpiło naturalne i wyrobiło w człowieku nieznane dotąd potrzeby — J. Weyssenhoff, Nowy fenomen literacki, Maurycy Maeterlinck i dekadentyzm symboliczny, „Biblioteka Warszawska” 1891, t. II, s. 89. [przypis autorski]
piewca — tu: śpiewak. [przypis edytorski]
piewca z Kos (IV/III w. p.n.e.) — Filetas z Kos, prekursor szkoły aleksandryjskiej w poezji greckiej. [przypis edytorski]
piewik — cykada, owad tropikalny, którego samce wydają głośne, przerywane dźwięki. [przypis edytorski]
piewik — cykada. [przypis edytorski]
piewik — rodzaj owada z podrzędu pluskwiaków mający zdolność wydawania i odbierania dźwięków oraz wykonywania skoków; cykada. [przypis edytorski]
pif paf — kiepskie strzelanie. [przypis redakcyjny]
Pigmaliona żarłoczność do złota — Pigmalion, który zabił swojego krewnego Sycheusza, ażeby jego skarby zagarnął. [przypis redakcyjny]
Pigmalion (mit. gr.) — król Cypru i rzeźbiarz, który zakochał się we własnym dziele, wyrzeźbionej z kości słoniowej kobiecie; nadał jej imię Galatea, a bogini Afrodyta na jego usilne prośby ożywiła posąg. [przypis edytorski]
Pigmalion (mit. gr.) — król Cypru i rzeźbiarz, który zakochał się we własnym dziele, wyrzeźbionej z kości słoniowej kobiecie. Nadał jej imię Galatea, a bogini Afrodyta na jego usilne prośby ożywiła posąg. [przypis edytorski]
Pigmalion (mit. gr.) — król Cypru, rzeźbiarz; ożenił się z ożywionym przez Afrodytę posągiem Galatei. [przypis edytorski]
Pigmalion — tu: brat Dydony; syn Belosa, władca fenickiego miasta Tyr; z chęci zysku zabił męża Dydony, co zmusiło ją do ucieczki z rodzinnych stron. Dydona osiadła na płn. wybrzeżu Afryki i założyła Kartaginę. [przypis edytorski]
Pigmalion — w mit. gr. król Cypru i rzeźbiarz, który zakochał się we własnym dziele, wyrzeźbionej z kości słoniowej kobiecie. Nadał jej imię Galatea, a bogini Afrodyta na jego usilne prośby ożywiła posąg. [przypis edytorski]
Pigmejczykowie, Pigmejowie (tu: mit.) — lud karłów mieszkających w Afryce lub w Indiach, wg legend prowadzących ustawiczną wojnę z żurawiami. [przypis edytorski]
pigmejczyk — tu: karzełek. [przypis edytorski]
Pigmejczyk — z greckiego: karzeł. Πυγμαῖοι, naród Karłów, który według opowiadań Greków mieszkał nad brzegami Oceanu, następnie u źródła Nilu, gdzie walczył z żurawiami. [przypis tłumacza]
Pigmeje — w wieku XIX nazywano tak plemiona koczownicze lasów Afryki Środkowej, charakteryzujące się niskim wzrostem. [przypis edytorski]
Pigmejowie — afrykańskie plemię cechujące się niskim wzrostem. [przypis redakcyjny]
Pigmejowie (tu: mit.) — lud karłów mieszkających w Afryce, wg Iliady prowadzących ustawiczną wojnę z żurawiami. [przypis edytorski]
Pigmejowie — w greckich legendach było to plemię zamieszkałych w Egipcie karłów. [przypis edytorski]
Pigmej — przedstawiciel karłowatego ludu afrykańskiego. [przypis edytorski]
pigmejska bitwa — taka jak prowadzona przez Pigmejów, mityczny lud karłów mieszkających w Afryce lub w Indiach, wg legend prowadzących ustawiczną wojnę z żurawiami. [przypis edytorski]
Pignatelli — arystokratyczna rodzina włoska z Neapolu. [przypis edytorski]
pignora (łac.) — klejnoty, kosztowności. [przypis redakcyjny]
pignora (łac.) — skarby. [przypis redakcyjny]
Pigoń, Stanisław (1885–1968) — historyk literatury polskiej, profesor historii literatury polskiej na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie (1921–1930), rektor tegoż uniwersytetu w l. 1926–1928, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego od 1931 do 1960 r., z wyjątkiem okresu II wojny światowej; autor szeregu prac, przede wszystkim dotyczących zagadnień romantyzmu pol. [przypis edytorski]
pigułki — tu: z trucizną. [przypis redakcyjny]
pigularz (pot.) — aptekarz. [przypis edytorski]
Pigwa, Kłąb, Ryj — postacie komiczne ze Snu nocy letniej, ang.: Quince, Bottom, Snoud, w polskich przekładach: Pigwa (cieśla), Spodek lub Denko (tkacz), Ryjak lub Ryjek (kotlarz). Są to rzemieślnicy ateńscy, którzy przygotowują i odgrywają amatorskie przedstawienie na motywach tragedii o Priamie i Tyzbe, wywołując swoją prostotą efekt śmieszności. [przypis edytorski]
Pi-Hebit — Per-Hebit, dziś Behbeit el-Hagar, miasto w środkowej części Delty, kilka km na północ od Sebennytos, w 12. nomie Dolnego Egiptu. [przypis edytorski]
pijama — dziś: piżama. [przypis edytorski]
pijaństwo posuwa się ku południowi — Widzimy to u Hotentotów i u ludów na cyplu Chilli, które są bliżej południa. [przypis autorski]
Pijaństwo trzeźwości — W czasie mojej działalności jako recenzenta nawinął mi się pod pióro ten artykulik, który, mimo iż nie należy do zakresu spraw teatralnych, pozwalam sobie tutaj włączyć. [przypis autorski]
pijane — rytm wiersza sugeruje wymowę dwusylabową: pja-ne. [przypis edytorski]
pijane (starop.) — [tu:] połączone z pijatyką. [przypis redakcyjny]
pijany (starop.) — [tu: pełen] piany. [przypis redakcyjny]
pijar — członek zakonu katolickiego, prowadzącego w dawnej Polsce głównie działalność edukacyjną. [przypis edytorski]
pijawa — zgrubienie od: pijawka: pasożytnicze zwierzę zamieszkujące środowisko wodne a. wodno-lądowe, żywiące się krwią wysysaną z ciał innych zwierząt. [przypis edytorski]
pijawka — tu: rodzaj psów używanych do polowań. [przypis edytorski]
piję jak brat templariusz — Bracia templariusze mieli u współczesnych opinię pierwszorzędnych pijaków. [przypis tłumacza]
piję tylko z (…) brewiarza — Mnichy z zakonów żebraczych, łącząc obłudę cnoty z zamiłowaniem do kielicha, wymyślili flaszki na wino w formie brewiarza. [przypis tłumacza]
pijem — forma skrócona od: pijemy. [przypis edytorski]
pijesa (ros.) — sztuka teatralna. [przypis edytorski]
Pijmy zdrowie Mickiewicza! — fragment pieśni filaretów, tajnego stowarzyszenia patriotycznego młodzieży wileńskiej, założonego przez studentów i absolwentów Uniwersytetu Wileńskiego. [przypis edytorski]
pika — broń, składająca się z długiego drzewca i grotu, używana przez piechotę. [przypis edytorski]
pika — broń składająca się z długiego drzewca i osadzonego na nim grotu. [przypis edytorski]
pika — daw. bardzo długa broń drzewcowa, o drzewcach sięgających sześciu metrów, zakończonych metalowymi grotami. [przypis edytorski]
pika — daw. broń drzewcowa, używana przez piechotę; bardzo długa (do 6 m). [przypis edytorski]
pika — dawna broń piechoty, składająca się z bardzo długiego drzewca i osadzonego na nim grotu. [przypis edytorski]
pikada (z port. picada) — droga leśna. [przypis edytorski]
pika — drewniany drąg zakończony ostrym grotem, broń piechoty używana między XV a XVIII wiekiem. [przypis edytorski]
pika — metalowy grot osadzony na długim drzewcu, dawna broń piechoty, używana przede wszystkim przeciwko kawalerii; po wynalezieniu muszkietu pikinierzy stali się osłoną dla formacji wyposażonej w tę broń. [przypis edytorski]
Pik a. Pikus (mit. gr.) — syn Saturna, wróżbita; wróżył przy pomocy dzięcioła, sam się umiał w niego zmienić; wg innej wersji mitu został w tego ptaka zmieniony przez wróżkę Kirke, gdy ośmielił się odrzucić jej względy (łac. picut: dzięcioł); król Lacjum, jego żoną była Canens, a synem Faunus; po śmierci ubóstwiony i czczony jako bóg lasów i wróżb. [przypis edytorski]
