Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159532 przypisów.

Parki (mit. rzym.) — trzy boginie przeznaczenia, przędące i przecinające nić ludzkiego losu. [przypis edytorski]

Parki (mit. rzym.) — trzy boginie przeznaczenia, przędące nić ludzkiego życia, odpowiednik greckich Mojr. [przypis edytorski]

Parki (mit. rzym.) — trzy boginie przeznaczenia, zajmujące się nicią ludzkiego życia; najstarsza z nich przecinała ją ostatecznie; w mit. gr. ich odpowiednikami były Mojry. [przypis edytorski]

Parki (mit. rzym.) — trzy prządki snujące nić ludzkiego życia; jedna z nich, najstarsza, przecinała ją ostatecznie. [przypis redakcyjny]

Parki — w mit. rzym. boginie władające losem i przeznaczeniem ludzi. Wyobrażane jako prządki: pierwsza z nich rozpoczynała snuć nić życia, druga ją odmierzała, a trzecia przecinała. Utożsamiane z gr. Mojrami. [przypis edytorski]

Park Lane — główna ulica Westminsteru, londyńskiej dzielnicy o statusie miasta, na której terenie znajduje się m.in. Pałac Westminsterski — siedziba parlamentu brytyjskiego. [przypis edytorski]

Park, Mungo (1771–1806) — szkocki podróżnik, badacz kontynentu afrykańskiego. [przypis edytorski]

parkotnia (łow.) — okres godowy zajęcy; parkoty. [przypis edytorski]

Park Stryjski — park im. Jana Kilińskiego we Lwowie, założony w 1877 r. [przypis edytorski]

par (łac.) — równy. [przypis redakcyjny]

parlamentariusz — poseł wojenny, który z białą flagą symbolizującą pokojowe zamiary idzie do wrogów, aby w imieniu swoich towarzyszy broni zaproponować rozmowy. Według prawa wojennego nie wolno go zabijać. [przypis edytorski]

parlamentariusz — tu: parlamentarzysta, członek parlamentu. [przypis edytorski]

parlamentarz — dziś: parlamentariusz, posłaniec wojenny, który z białą flagą symbolizującą pokojowe zamiary idzie do dowództwa wrogich wojsk, aby omówić możliwości zawieszenia broni lub kapitulacji jednej ze stron. [przypis edytorski]

parlament (daw.) — [tu:] sąd cesarski. [przypis redakcyjny]

parlamentować (daw.) — wypełniać obowiązki parlamentariusza, prowadzić rokowania. [przypis edytorski]

parlamentowy — dziś: parlamentarny. [przypis edytorski]

Parlament paryski usunięto do miasteczka Pontoise — książę Filip Orleański toczył, przez cały czas swej regencji, spory z Parlamentem, który wreszcie wygnał do Pontoise za to, iż nie chciał w całej pełni aprobować opłakanego systemu finansowego Lawa. [przypis tłumacza]

parlament — pochodzi od średniołacińskiego wyrazu parliamentum. [przypis redakcyjny]

Parlament sądził w ostatniej instancji niemal o wszystkich sprawach królestwa. Wprzód sądził tylko te, które były między diukami, hrabiami, baronami, biskupami, opatami, lub między królem a jego wasalami — W innych sprawach rozstrzygały zwykłe trybunały. [przypis redakcyjny]

Parlamentsadvokat — avocat du roi au parlement; königlicher Amtsträger, der am höchsten Gericht Frankreichs die juristischen Interessen des Königs vertrat. [przypis edytorski]

parlament wersalski — parlament fr., który w czasie oblężenia Paryża obradował w Bordeaux, przeniósł się 20 marca 1871 do Wersalu. [przypis redakcyjny]

parlamenty — we Francji królewskiej: regionalne najwyższe sądy, które m.in. zapisywały w oficjalnych rejestrach edykty i zarządzenia królewskie; przed rejestracją parlamenty dokonywały sprawdzenia zgodności wydanego aktu prawnego z zasadami obowiązującego prawa, przywilejami i zwyczajami prowincji i w razie niezgodności odsyłały dokument do króla wraz z uzasadnieniem i prośbą o ponowne zbadanie; początkowo stanowiło to formę porady dokonywanej na prośbę królewską, później przekształciło się w prawo parlamentów do remonstracji, tj. odmowy zarejestrowania niezgodnego z prawem aktu; za panowania Ludwika XIV i Ludwika XV parlamenty wykorzystywały je jako prawo weta ograniczające absolutną władzę królewską, w odpowiedzi na co królowie usiłowali ograniczać prawo parlamentów do sprzeciwu, nakazując bezzwłoczne i automatyczne wpisywanie edyktów do rejestrów. [przypis edytorski]

parlamenty — we Francji królewskiej: regionalne najwyższe sądy, które m.in. zapisywały w oficjalnych rejestrach edykty i zarządzenia królewskie; przed rejestracją parlamenty dokonywały sprawdzenia zgodności wydanego aktu prawnego z zasadami obowiązującego prawa, przywilejami i zwyczajami prowincji i w razie niezgodności odsyłały dokument do króla wraz z uzasadnieniem i prośbą o ponowne zbadanie; początkowo stanowiło to formę porady, dokonywanej na prośbę królewską, później przekształciło się w prawo parlamentów do remonstracji, tj. odmowy zarejestrowania niezgodnego z prawem aktu; za panowania Ludwika XIV i Ludwika XV parlamenty wykorzystywały je jako prawo weta, ograniczające absolutną władzę królewską, w odpowiedzi na co królowie usiłowali ograniczać prawo parlamentów do sprzeciwu, nakazując bezzwłoczne i automatyczne wpisywanie edyktów do rejestrów. [przypis edytorski]

parlando (muz., z wł.) — recytatyw, śpiew zbliżony do deklamacji. [przypis edytorski]

parlando (wł., muz.) — rodzaj melodeklamacji, wykonanie utworu zbliżone do mowy z zachowaniem wysokości określonych w kompozycji dźwięków. [przypis edytorski]

parlare italiano, utrapiare polono, wymyślare androno, nulla niente di buono — żartobliwa stylizacja na język włoski: mówić po włosku, dokazywać po polsku, wymyślać androny (bzdury), nic dobrego (niegrzeczne dzieci). [przypis edytorski]

parlare italiano (wł.) — mówić po włosku. [przypis edytorski]

parlatorium — rozmównica, pomieszczenie w klasztorze przeznaczone do rozmów z gośćmi. [przypis edytorski]

parlatorium — rozmównica, pomieszczenie w klasztorze przeznaczone do rozmów z gośćmi. [przypis edytorski]

par la volonté générale; volonté particulière (fr.) — przez wolę ogólną; wola poszczególna [przypis edytorski]

par l'éducation (fr.) — poprzez edukację. [przypis edytorski]

Parle-moi (…) rispondero Io — zły duch mówi różnymi językami: po francusku, niemiecku, angielsku i hiszpańsku. W przekładzie: Mów do mnie po francusku, biedny kapucynie! ja mogłem zapomnieć łaciny na wielkim świecie, ale ty jako święty powinieneś mieć dar języków. Może mówisz po niemiecku? Co tam mruczysz tak trwożnie? Co to jest? Panowie, ja odpowiem…DO WERYFIKACJI [przypis edytorski]

parler français (fr.) — mówić po francusku. [przypis edytorski]

par les merveilles de Sofiówka (fr.) — cudami Sofiówki (Sofiówka: założony pod koniec XVIII w., opiewany m.in. w poemacie Stanisława Trembeckiego park krajobrazowy w daw. posiadłościach rodziny Potockich w Ukrainie). [przypis edytorski]

Par les soirs bleus d'été/ j'irai dans les sentiers (fr.) — przez błękitne letnie wieczory pójdę na szlak. [przypis edytorski]

parlez? (…) how do you do?parlez to początek fr. frazy „Parlez-vous français?”, oznaczającej: „Czy mówi pan (pani) po francusku?”; „How do you do?” to ang. formalny zwrot powitalny, oznaczający: „Jak się pan (pani) miewa?”. [przypis edytorski]

Parlez plus bas (fr.) — proszę mówić ciszej. [przypis edytorski]

Parlo, Dita, właśc. Gerda Olga Justine Kornstädt (1908–1971) — niemiecka aktorka filmowa, popularna w latach 30. XX w., występująca w filmach niemieckich i francuskich. [przypis edytorski]

parlofon — dawne urządzenie do nagrywania i odtwarzania dźwięku, ulepszony fonograf. [przypis edytorski]

parlograf (daw., z fr. parler: mówić) — dyktafon. [przypis edytorski]

Parlo — miasto w Hiszpanii, ok. 20 km na płd. od Madrytu. [przypis edytorski]

parlons d'autre chose (fr.) — mówmy o czym innym. [przypis edytorski]

Parlons outre chose, ma déesse (fr.) — Mówmy o czymś innym, moja bogini. [przypis edytorski]

parlor (ang.) — salon, pokój bawialny. [przypis edytorski]

parlowanie (pot., z fr.) — mówienie po francusku. [przypis edytorski]

parlowanie — z ft. parler: mówić (po francusku). [przypis edytorski]

Parma — miasto we Włoszech znane z uprawy rzadkiej odmiany fiołka nazwanego fiołkiem parmeńskim. [przypis edytorski]

Parma — miasto w płn. Włoszech, w latach 1545–1860 stolica Księstwa Parmy. [przypis edytorski]

par manque d'amour (fr.) — z braku miłości. [przypis edytorski]

Parmenides mniema (…) jest tylko Jedno — por. Platon, Parmenides; Seneka, Listy moralne do Lucyliusza, LXXXVIII, 44–45. [przypis tłumacza]

Parmenides z Elei (ok. 540–ok. 470 p.n.e.) — filozof grecki, uczeń Ksenofanesa, twórca teorii bytu jako tożsamego z prawdą, wiecznego (bez początku i końca), stałego, jednego i niepodzielnego; tytułowy bohater jednego z dialogów Platona. [przypis edytorski]

Parmenides z Elei (ok. 540–ok. 470 p.n.e.) — filozof gr., uczeń Ksenofanesa, twórca teorii bytu jako tożsamego z prawdą, wiecznego (bez początku i końca), stałego, jednego i niepodzielnego. [przypis edytorski]

Parmenides z Elei (ok.540–ok.470r. p.n.e.) — filozof gr., uczeń Ksenofanesa, twórca teorii bytu jako tożsamego z prawdą, wiecznego (bez początku i końca), stałego, jednego i niepodzielnego. [przypis edytorski]

Parmenion — wódz Filipa, potem stracony wraz ze synem Filotasem na rozkaz Aleksandra Wielkiego. [przypis tłumacza]

par mes défauts (fr.) — ze względu na moje wady. [przypis edytorski]

Parnas — geogr. pasmo górskie w środkowej Grecji; w mit. gr. siedziba Muz, opiekunek poszczególnych sztuk i patronującego im Apolla. [przypis edytorski]

Parnas — góra poświęcona Apollinowi, siedziba Muz, patronek poszczególnych dziedzin nauki i sztuki. [przypis edytorski]

Parnas — góra w Fokis w środkowej Grecji, siedziba Apollina i Muz. [przypis redakcyjny]

Parnas — góra w Grecji poświęcona Apollinowi i muzom. Według starożytnych kraina poetyckiego natchnienia. Wejść na szczyt Parnasu: stać się sławnym na niwie poetyckiej. [przypis redakcyjny]

Parnas — góra w Grecji, tradycyjnie uznawana za siedzibę Muz. [przypis edytorski]

Parnas — góra w Grecji, w mitologii uznawana za siedzibę Muz. [przypis edytorski]

Parnas — góra w środkowej Grecji; w starożytnej mit. gr. siedziba Apolla, Muz i Dionizosa. [przypis edytorski]

Parnas i Helikon — góry w Grecji, wg mit. gr. siedziby Muz, opiekunek sztuk. [przypis edytorski]

parnaska (…) opoka — Parnas, pasmo górskie w środkowej Grecji, w staroż. Beocji, wg mit. gr. będące siedzibą boga Apollina, opiekuna sztuk, oraz orszaku otaczających go Muz, patronek różnych kunsztów; Klio, przedstawiana ze zwojem papirusu w dłoni, była muzą historii. [przypis edytorski]

parnaskie kreatury — muzy. [przypis edytorski]

Parnas — masyw górski w Fokidzie niedaleko Delf, w mit. gr. siedziba Apolla i jego orszaku muz. [przypis edytorski]

Parnas — masyw górski w Grecji; w mit. gr. jedna z siedzib Muz i Apollina. [przypis edytorski]

Parnas — masyw górski w środkowej Grecji, niedaleko Delf, w mit. gr. siedziba Apolla i Muz. [przypis edytorski]

Parnas (mit. gr.) — siedziba Muz, opiekunek różnych dziedzin sztuk. [przypis edytorski]

Parnas — pasmo górskie w Grecji; w mit. gr. siedziba Apollina oraz stanowiących jego orszak dziewięciu Muz, patronek poszczególnych sztuk. [przypis edytorski]

Parnas — pasmo górskie w środkowej Grecji, wg mit. gr. będące siedzibą boga Apollina, opiekuna sztuk, oraz orszaku otaczających go Muz, patronek różnych kunsztów. [przypis edytorski]

Parnas — pasmo górskie w środkowej Grecji, wg mit. gr. będące siedzibą boga Apollina, opiekuna sztuk, oraz orszaku otaczających go Muz, patronek różnych kunsztów; lokować kogoś na Parnasie: uznawać kogoś za wybitnego artystę. [przypis edytorski]

Parnas — pasmo górskie w środkowej Grecji, wg mit. gr. będące siedzibą boga Apollina, opiekuna sztuk, oraz orszaku otaczających go Muz, patronek różnych kunsztów. [przypis edytorski]

parnas — starosta żydowskiej gminy. [przypis tłumacza]

Parnas — także i góra Parnassos w Focydzie była sławna jako siedziba Bakchusa i jego orszaku. [przypis redakcyjny]

Parnes — ob. Parnita, masyw górski w Grecji, w Attyce, na północ od Aten. [przypis edytorski]

Parnet — wzgórza na północ od Aten. [przypis tłumacza]

Parnicki, Teodor (1908–1988) — autor powieści historycznych (np. Srebrne orły), niekiedy z elementami fantastyki i historii alternatywnej (np. Koniec „Zgody Narodów”), z czasem dążący w stronę powieści eksperymentalnej (np. I u możnych dziwny). [przypis edytorski]

Parni, popr.: Parny, Évariste de (1753–1814) — fr. poeta epoki oświecenia, autor elegii i erotyków. [przypis edytorski]

parnisty — parzysty. [daw.: stanowiący parę razem z jakimś drugim; red WL] [przypis autorski]

parnose — stały zarobek, środki utrzymania. [przypis tłumacza]

parnose — zarobek, środki utrzymania. [przypis tłumacza]

parno — wilgotno, gorąco i duszno; jak gdy powietrze nasycone jest parą a. oparami. [przypis edytorski]

Parny, Évariste de (1753–1814) — francuski poeta epoki oświecenia. [przypis edytorski]

Parny — właśc. Évariste Desiré de Forges, vicomte de Parny (1753–1814), fr. poeta oświeceniowy. [przypis edytorski]

parów — dolina mająca strome i pokryte roślinnością zbocza. [przypis edytorski]

parów — dolina o płaskim dnie i stromych, porośniętych roślinnością zboczach. [przypis edytorski]

parów — dolina o stromych, porośniętych roślinnością zboczach. [przypis edytorski]

parów — dolina przekształcona z wąwozu, charakteryzująca się płaskim dnem i stromymi zboczami. [przypis edytorski]

parów — płaskodenna dolina o stromych zboczach. [przypis edytorski]

parów — rodzaj doliny, przekształconej z wąwozu, charakteryzującej się płaskim dnem i dość stromymi zboczami porośniętymi roślinnością; tu: chodzi o podługowate zagłębienie w ziemi, inną nazwę grobu, w którym zazwyczaj (poza tą jedną nocą) umarły kochanek spoczywa. [przypis edytorski]

parów — sucha dolina o szerokim, płaskim dnie i stromych, lecz nieurwistych zboczach, powstała z przeobrażenia wąwozu. [przypis redakcyjny]

parów — wąwóz, dolinka o stromych zboczach. [przypis edytorski]

parów — wąwóz; parowa dziś popr. forma D.lp: parowu. [przypis edytorski]

parobczak (pot.) — silny, młody parobek. [przypis edytorski]