Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 5252 przypisów.
le porte-glaive — le Miecznik (gladiarius) fut d'abord un officier qui portait, au couronnement du roi, le glaive symbolique; quand la Pologne se trouva divisée en une multitude de provinces, le porte-glaive devint un chef militaire dont l'autorité s'exerçait dans certaines limites territoriales. [przypis redakcyjny]
le premier métaphysicien Français de mon temps — pierwszy metafizyk francuski moich czasów. [przypis tłumacza]
le prestige (fr.) — urok, czary. [przypis edytorski]
le Prince Boguslaus — Bogusław ks. Radziwiłł, koniuszy W. lit. [przypis autorski]
le prince Calmuc (fr.) — książę Kałmuk (Kałmucy to lud mongolski, którego część w XVII w. wyemigrowała i osiedliła się w dolnym biegu rz. Wołgi). [przypis edytorski]
…Lepsi zatem są ci, co chcą się trudzić — wnioskowanie wygląda tak: wszystkie wynalazki są dokonane przez ludzi lepszych. Wszyscy ludzie, którzy się chcą trudzić, dokonywują wynalazków. Wniosek: Ludzie chcący się trudzić są lepsi. [przypis tłumacza]
lepsza myśl — lepszy humor. [przypis redakcyjny]
lepszaż — lepsza, z partykułą wzmacniającą -ż. [przypis edytorski]
lepszegom nie zaznał — przykład ruchomej końcówki fleksyjnej czasownika; inaczej: lepszego nie zaznałem. [przypis edytorski]
Lepszego rządu Gete grubi używają — lepszy porządek jest u prymitywnych Getów, czyli u starożytnego ludu, koczującego nad Dunajem, uważanego za poprzednika Tatarów. [przypis redakcyjny]
lepsze jak — dziś popr.: lepsze niż. [przypis edytorski]
Lepsze jest trochę jarzyn z miłością, niż tłusty wół z nienawiścią — Prz 15, 17 (cytat za Biblią Tysiąclecia). [przypis edytorski]
lepszem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: lepszym. [przypis edytorski]
Lepszych (…) nie znalazłby sam bóg Słońca — bo patrzy na cały świat. [przypis tłumacza]
Leptis Magna — staroż. miasto na płn. wybrzeżu Afryki; pierwotnie kolonia fenicka, podporządkowane imperium kartagińskiemu, później rzymskiemu. [przypis edytorski]
leptosomiczny typ — w teorii typów ludzkich Kretschmera: mający smukłą i wątłą budowę ciała. [przypis edytorski]
leptosomów, między którymi mogą być i typy bynajmniej fizycznie nie chorobliwe — nie będąc specjalistą w dziedzinie, której dotykam, mogę porobić jakieś błędy, które trzeba mi wybaczyć i łagodnie sprostować, nie wymyślając zaraz od nienaukowców biorących się do nie swoich rzeczy, jak to czyniono w pewnych sferach w stosunku do bezpretensjonalnej, opartej tylko na psychologicznej obserwacji książki mojej o narkotykach. Ponieważ fachowcy piszą tylko dla siebie, a ważność tematu dla ogółu jest wielka, muszą zacząć o tym pisać laicy. [przypis autorski]
le pur sang (fr.) — czysta krew. [przypis edytorski]
Le pyrrhenisme est le vrai (fr.) — pirronizm jest prawdą. [przypis edytorski]
lepy (starop.) — płaty; zsiadłe ze krwie lepy: przepyszne określenie stylistyczne na oznaczenie lepkiej, skrzepłej krwi. [przypis redakcyjny]
lep — z łodyg jemioły. [przypis redakcyjny]
Lera — góra Montlhéry, 25 km odległa od Montmartre. [przypis redakcyjny]
lera — tu: lira. [przypis edytorski]
le renard (fr.) — lis. [przypis edytorski]
le reste de mes jours (fr.) — resztę mych dni. [przypis edytorski]
Lerici — miejscowość w regionie Liguria w północnych Włoszech. [przypis edytorski]
lermas — triukšmas. [przypis edytorski]
Lermentów — własc. Michaił Juriewicz Lermontow (1814–1841), rosyjski pisarz romantyczny; w 1837 r. za wiersz o Puszkinie Śmierć poety został zesłany na Kaukaz, po roku powrócił do Petersburga, w 1840 r. za pojedynek z synem francuskiego ambasadora znów został zesłany, zginął w pojedynku zaaranżowanym przez carską policję. [przypis edytorski]
Lermontow, Michaił (1814–1841) — rosyjski pisarz, prozaik, dramaturg. [przypis edytorski]
Lermontow, Michaił (1814–1841) — wybitny rosyjski poeta, dramatopisarz i prozaik romantyczny; autor pierwszej rosyjskiej powieści psychologicznej (Bohater naszych czasów). [przypis edytorski]
Lermontow, Michaił (1814–1841) — wybitny rosyjski poeta, dramatopisarz i prozaik romantyczny; autor pierwszej rosyjskiej powieści psychologicznej (Bohater naszych czasów); jednym z jego licznych poematów jest Mcyri. Laik klasztorny (ros. Мцыри), wyd. w 1840. [przypis edytorski]
Lermontow, Michaił Juriewicz (1814–1841) — wybitny rosyjski poeta, dramatopisarz i prozaik romantyczny, autor powieści Bohater naszych czasów. [przypis edytorski]
Lermontow, Puszkin, Szczedrin, Czajkowski, Dostojewski — znani, dziewiętnastowieczni artyści rosyjscy. [przypis edytorski]
Lermunt — w rękopisie stale mylnie: Lernunt. [przypis redakcyjny]
Lerna — bagnisko w Peloponezie (por. Hydra lerneńska). [przypis redakcyjny]
Lerna — błoto, moczary, siedziba Hydry. [przypis redakcyjny]
Lernajskie moczary (mit. gr.) — bagno, w którym żyła Hydra Lernejska, potwór zabity przez Heraklesa. [przypis edytorski]
lernejski wąż — Hydra, potwór pokonany przez Heraklesa. [przypis edytorski]
Le Roi demande l'Officier du Prince de Neufchatel (fr.) — Król prosi oficera księcia Neufchatel. [przypis edytorski]
Le roi est mort, vive le roi! (fr.) — „Król umarł, niech żyje król!”, okrzyk, którym w daw. Francji ogłaszano śmierć władcy, a zarazem objęcie tronu przez jego następcę. [przypis edytorski]
Le roi est mort, vive le roi! (fr.) — „Król umarł, niech żyje król!”, okrzyk, którym w dawnej Francji ogłaszano śmierć władcy, a zarazem objęcie tronu przez jego następcę. [przypis edytorski]
Le roi s'amuse (fr.) — Król się bawi (tytuł dramatu Wiktora Hugo z 1832, w którym król Francji Franciszek I jest ukazany jako utracjusz i kobieciarz, stale poszukujący nowych przygód miłosnych). [przypis edytorski]
Le Roi Vièrge (fr.) — Król-Dziewica; Dziewiczy Król. [przypis edytorski]
Leroux, Gaston (1868–1927) — francuski pisarz i reporter. [przypis edytorski]
Leroux, Pierre Henri (1797–1871) — francuski filozof i działacz społeczny, teoretyk socjalizmu. [przypis edytorski]
Leroy-Beaulieu, Anatole (1842–1912) — francuski publicysta i historyk; członek Akademii Nauk Moralnych i Politycznych Instytutu Francuskiego (od 1887). [przypis edytorski]
Leroy-Beaulieu, Pierre Paul (1843–1916) — francuski ekonomista. [przypis edytorski]
Le Roy, Édouard (1870–1954) — francuski filozof i matematyk; propagator filozofii Bergsona, przedstawiciel katolickiego modernizmu. [przypis edytorski]
Leroy, Julian (1686–1754) — słynny zegarmistrz francuski, znany w całej Europie z zdolności w zakresie umiejętności mechanicznych. Zastosował doświadczenia Newtona nad ciałami płynnymi do budowy zegarów precyzyjnych z repetycjami czyli tzw. „repetierów”. [przypis tłumacza]
Lerroux García, Alejandro (1864–1949) — polityk hiszpański, trzykrotny premier Drugiej Republiki Hiszpańskiej w latach 1933–1935. [przypis edytorski]
leść (starop.) — leźć; iść. [przypis edytorski]
Leśmian, Bolesław (1877–1937) — poeta, tłumacz (m.in. opowiadań Edgara Allana Poe czy Baśni z tysiąca i jedncj nocy), dla którego twórczości charakterystyczny jest erotyzm, zwrot w stronę natury oraz nietypowa wizja zaświatów. [przypis edytorski]
Leśmian, Bolesław (1877–1937) — poeta, tłumacz (m. in. opowiadań Edgara Allana Poe), dla którego twórczości charakterystyczny jest erotyzm, zwrot w stronę natury oraz nietypowa wizja zaświatów. [przypis edytorski]
Leśmian, Bolesław (1877–1937) — poeta, tłumacz (m.in. opowiadań Edgara Allana Poe), dla którego twórczości charakterystyczny jest erotyzm, zwrot w stronę natury oraz nietypowa wizja zaświatów. [przypis edytorski]
leśne boginie (mit. gr.) — Hamadriady, nimfy drzew. [przypis edytorski]
leśniczostwo (daw.) — tu: leśniczówka. [przypis edytorski]
leśniczy — prawdopodobnie chodzi o Franciszka Kleina, leśniczego bukowińskiego. [przypis edytorski]
Leśniowska, Ludwika (1814–1890) — pisarka, autorka popularnonaukowych prac historycznych, publicystka oświatowa i redaktorka czasopism dla ludu. [przypis edytorski]
les adieux (fr.) — pożegnania; tu: tytuł sonaty fortepianowej nr 26 Es-dur op.81a Ludwiga van Beethovena (1770–1827) powstałej w 1810 r. i należącej do najpopularniejszych utworów kompozytora (w tekście mylnie jako autora podano Schuberta) [przypis edytorski]
Le Sage a. Lesage, Alain-René (1668–1747) — francuski powieściopisarz i dramaturg; zasłynął jako autor powieści Diabeł kulawy oraz Przypadki Idziego Blasa. [przypis edytorski]
Le Sage a. Lesage, Alain-René (1668–1747) — powieściopisarz i dramaturg francuski, zasłynął jako autor powieści Diabeł kulawy oraz Przypadki Idziego Blasa. [przypis edytorski]
Le Sage a. Lesage, Alain-René (1668–1747) — powieściopisarz i dramaturg francuski, zasłynął jako autor powieści Diabeł kulawy oraz Przypadki Idziego Blasa (fr. Histoire de Gil Blas de Santillane). [przypis edytorski]
Le Sage [a. Lesage, Alain-René (1668–1747)] — słynny pisarz francuski na przełomie XVII i XVIII w., autor Gil Blasa i Diabła kulawego. [przypis tłumacza]
le Sage — ein Priester, Komplize der Voisin. [przypis edytorski]
Les Aiguilles — nazwa miejscowa oznaczająca po fr. igły. [przypis edytorski]
les ailes des hussards — on a vu longtemps, dans les armées polonaises, des cavaliers portant de grandes ailes fixées derrière les épaules, afin d'épouvanter l'ennemi. Lors de la délivrance de Vienne (1683), la cavalerie de Sobieski comptait un certain nombre de soldats ainsi équipés. [przypis redakcyjny]
Le sais-je? (fr.) — czy ja wiem? [przypis edytorski]
Les amis de la Pologne (fr.) — przyjaciele Polski. [przypis edytorski]
les amours (fr.) — miłości, romanse. [przypis edytorski]
les beaux restes (fr.) — piękne resztki, ostatki. [przypis redakcyjny]
Lesbia — pseudonim literacki, pod jakim występuje ukochana rzymskiego poety Katullusa (I w. p.n.e) jego w licznych wierszach. [przypis edytorski]
Lesbijskie wino — wino z gr. wyspy Lesbos. [przypis edytorski]
Les boches (fr.) — Szwaby. [przypis edytorski]
Lesbos — wyspa na Morzu Egejskim naprzeciw wybrzeża azjatyckiego. [przypis edytorski]
les boudins et le gigot de mouton aux haricots (fr.) — kiełbaski i udziec barani z fasolą. [przypis edytorski]
Les camelots du roi (fr.) — dosł.: królewscy gazeciarze; skrajnie prawicowa organizacja młodzieżowa ruchu Action Française, działająca w latach 1908–1936; początkowo jej członkowie mieli zajmować się uliczną sprzedażą gazety „Action Française”; stosowali przemoc, brali udział w bójkach i walkach ulicznych, organizowali zamieszki. [przypis edytorski]
les chansons (fr.) — piosenki. [przypis edytorski]
les chemises et les caleçons (fr.) — koszule i kalesony. [przypis edytorski]
Les Cherubina, ces glorieux, / Composés de teste et de plume, / Que Dieu de son esprit allume, / Et qu'il éclaire de ses yeux, / Ces illustres faces volantes / Sont toujours rouges et brulantes, / Soit du feu do Dieu, soit du leur. / Et dans teur flames mutuelles / Font du mouvement de leurs ailes / Un évantail à leur chaleur. / Mais la rougeur éclate en toy / DELPHINE, avec plus d'avantage, / Quand l'honneur est sur ton visage / Vestu de pourpre comme un Roy, etc. etc. [przypis tłumacza]
l'esclave (fr.) — niewolnik. [przypis edytorski]
les dames huppées (fr.) — dosł: panie czubate; przen.: panie szykowne, z wyższych sfer, bogate. [przypis edytorski]
les dégénérés superieurs (fr.) — wyżsi degeneraci. [przypis edytorski]
Les deux nigauds (fr.: dwie niezgraby) — książeczka dla dzieci, autorstwa księżnej Sophie de Ségur, opublikowana w 1863 r. Opowiada o przygodach rodzeństwa z prowincji w Paryżu, gdzie Innocenty i Simplicja zaprzyjaźniają się z dwoma polskimi żołnierzami-emigrantami. [przypis edytorski]
les dos — w gwarze fr.: sutenerzy, alfonsi. [przypis redakcyjny]
les droits de l'homme (fr.) — prawa człowieka. [przypis edytorski]
les élection orageuses — en l'élection du feu roi Wladislas (1632), il se passa bien quinze jours pendant lesquels, à une demi lieue de Varsovie, autour d'un petit parc de 1200 pas de tour, il y avant bien 80 mille hommes a cheval, qui étaient tous soldats suivant les sénateurs, car chacun sénateur avait une petite armée, dont les un en avaient moins; les autres en avaient plus, comme le palatin de Cracovie, qui avait pour lors jusques à 7 mille hommes; d'autres en avaient selon leur pouvoir, car un chacun se fait accompagner par ses amis et par ses sujets au meilleur état qui lui est possible en bon ordre, et en résolution de se bien battre en cas de discorde; notez que durant le temps de l'élection toute la noblesse du pays était aux écoutes, ayant tous le pied à l'étrier, près de monter à cheval au moindre bruit, afin de pouvoir fondre sur ceux qui eussent voulu forcer et violer leurs libertés (Beauplan). [przypis redakcyjny]
les élus écoutent les hymnes des chérubins — l'expression du ravissement, si touchante sur un beau visage, peut-être parce qu'elle révèle qu'il existe quelque chose de plus beau, ne laisse fixer dans aucune image cet oubli de soi-même qu'elle peint admirablement; seul, le pinceau de Raphaël, dans le tableau de Sainte Cécile, a pu la saisir avec cette beauté que nul n'a jamais contemplée, si ce n'est en imagination. Sainte Cécile, patronne des musiciens, est représentée dans ce tableau entourée d'instruments, au moment où un écho des chants angéliques arrive à son oreille; il n'y a point de mot pour dire le saisissement, dont cette figure parait frappée: il semble que l'âme s'arrache au corps et s'unisse a chacun de ces doux accents; il semble qu'une modestie charmante comprime son essor par la pensée qu'elle n'est point digne de ce bonheur ineffable, et qu'au milieu de ces délices inconnues a son cœur, se glisse un sentiment de tristesse, à l'idée, que la musique d'ici-bas n'aura plus d'attrait pour elle. La plus grande simplicité règne dans toute la composition de ce tableau; la figure de la Sainte est moins jolie que les visages des autres vierges du même peintre; seule, cette pensée de génie rayonne depuis des siècles dans cette précieuse toile et attire à elle par un charme indicible. Ce tableau se trouve à Bologne, et les connaisseurs le mettent au rang des œuvres les plus glorieuses de Raphaël, par la poétique impression qu'il fait naître, et d'après mon opinion, c'est le plus beau que la peinture ait produit. [przypis autorski]
Les époques du théâtre français (fr.) — Epoki teatru francuskiego. [przypis edytorski]
Le sérail (fr.) — seraj. [przypis edytorski]
lesealizmu (z fr. laisser-aller: niestaranność, niedbałość; aller: iść) — termin utworzony na wzór terminu leseferyzm. [przypis edytorski]
leseferyzm (z fr. laisser-faire) — nieingerencja, pozostawienie swobody działania; wywodzące się z terminologii liberalizmu ekonomicznego pojęcie to było następnie stosowane również w pedagogice i innych dziedzinach. [przypis edytorski]
le seigneur palatin — le wojewoda (palatinus) était à l'origine un chef militaire; plus tard il devint une sorte de gouverneur de province, juge suprême, etc. [przypis redakcyjny]
les essences (fr.) — esencje; olejki, perfumy. [przypis edytorski]
Le sexe est sombre, et, Henri Parisot, parce que la poesie l'est encore plus. (fr.) — Płeć jest ciemna, Henri Parisot, ponieważ poezja jest taka jeszcze bardziej. [przypis edytorski]
Les extrêmes se touchent (fr.) — Przeciwieństwa przyciągają się. [przypis edytorski]
les extrêmes se touchent (fr.) — przeciwieństwa się przyciągają. [przypis edytorski]
les extrêmes se touchent (fr.) — przeciwności się przyciągają (dosł. dotykają). [przypis edytorski]
les femmes aiment les braves, car par bravoure les hommes cherchent la gloire (fr.) — kobiety lubią odważnych, ponieważ przez odwagę mężczyźni zyskują sławę. [przypis edytorski]
Les femmes auteurs en Pologne (M-me Elisé Orzeszko) (fr.) — Kobiety-pisarki w Polsce (Pani Eliza Orzeszko). [przypis edytorski]
les fils dociles de la France (fr.) — posłuszni synowie Francji. [przypis edytorski]
