Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | norweski | poetyckie | pogardliwe | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński

Według języka: wszystkie | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 4080 przypisów.

Je ne sais quoi (fr.) — nie wiem co; nieokreślona jakość a. zaleta. [przypis edytorski]

je ne sais quoi (fr.) — nie wiem co; tu: nie wiem czym. [przypis edytorski]

Jenialkiewicz, Ambroży — główny bohater komedii Aleksandra Fredry Wielki człowiek do małych interesów: galicyjski szlachcic, przekonany o własnym talencie organizatorskim, ma genialne plany i pomysły i we własnym mniemaniu realizuje je z powodzeniem, jednak w rzeczywistości kończą się porażką; jego nazwisko zostało utworzone od przymiotnika jenialny (daw.: genialny). [przypis edytorski]

Jeniec Kaukazu — tytuł poematu Aleksandra Puszkina (wyd. 1822). [przypis redakcyjny]

Jenike, Ludwik (1818–1903) — publicysta, współzałożyciel i redaktor „Tygodnika Ilustrowanego”. [przypis edytorski]

Jenin — czyt. Dżenin. [przypis redakcyjny]

Jenisej — rzeka środkowej Syberii w azjatyckiej części Rosji, jedna z największych rzek Azji i świata. [przypis edytorski]

jeniusz (przestarz.) — geniusz; wybitny umysł. [przypis edytorski]

jen mi się zstał (starop.) — który przydarzył mi się. [przypis edytorski]

jeno (daw., gw.) — tylko, jedynie. [przypis edytorski]

jeno (daw., gw.) — tylko. [przypis edytorski]

jeno (daw., gw.) — tylko. [przypis edytorski]

jeno (daw.) — jedynie, tylko. [przypis edytorski]

jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]

jeno — daw. tylko. [przypis edytorski]

jenom pomyślił (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: jeno pomyślałem, tylko pomyślałem. [przypis edytorski]

jenoście (…) rzekli — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: jeno rzekliście; tylko rzekliście. [przypis edytorski]

jenoś zezwolił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: jeno zezwoliłeś; jeno (daw.): tylko. [przypis edytorski]

jeno (starop.) — jedynie, tylko. [przypis edytorski]

jeno (starop.) — tylko, jedynie. [przypis edytorski]

jeno — tylko, gdy tylko. [przypis edytorski]

jeno — tylko. [przypis edytorski]

Jeno w rąbek odzianą — [por.] „Te Spes, et albo rara fides colit velata panno” (Horatius Carmina I, 35). [przypis redakcyjny]

Jenseits von Gut und Böse (niem.) — Poza dobrem i złem, książka F. Nietzschego, w której kwestionuje dotychczasowe, altruistyczne ideały moralne i hierarchię wartości, w której wysoko ceni się dobro moralne. [przypis edytorski]

Jenseits von Gut und Böse (niem.) — Poza dobrem i złem, wydany w r. 1886 zbiór aforyzmów i krótkich szkiców z dziedziny filozofii i sztuki, zawierający główny wykład etyki Nietzschego. [przypis edytorski]

Jenseits von Gut und Böse (niem.) — tytuł dzieła Nietzschego Poza dobrem i złem (1886). [przypis edytorski]

jen (starop.) — który. [przypis edytorski]

j'en suis desole (franc.) — jestem zmartwiony, martwi mnie to. [przypis redakcyjny]

jensza (gw.) — inna. [przypis edytorski]

jensza (gw.) — insza, co innego. [przypis edytorski]

jenteres — dziś popr. interes. [przypis edytorski]

je — Ofiary. [przypis tłumacza]

jeografią (daw.) — dziś: geografię. [przypis edytorski]

jeografia — dziś popr: geografia. [przypis edytorski]

jeografia — dziś popr.: geografia. [przypis edytorski]

jeograficzny — dziś: geograficzny. [przypis edytorski]

jeometra (daw.) — geometra. [przypis edytorski]

jeometra — dziś: geometra, mierniczy. [przypis edytorski]

jeometrowie (daw.) — dziś popr.: geometrzy; tu: specjaliści od pomiarów gruntu (geodeci). [przypis edytorski]

je perdu tout espoir (fr.) — straciłam wszelką nadzieję. [przypis edytorski]

Jephté — opera fr. kompozytora Michela Pignolet de Montéclaira z librettem Simon-Josepha Pellegrina, opartym na biblijnej historii wodza Jeftego i jego córki, wystawiona po raz pierwszy 28 lutego 1732. [przypis edytorski]

Je prends mon bien ou je le trouve (fr.) — przen.: korzystam z każdej okazji. [przypis edytorski]

Je protège la loi, l'effronterie enfin je vous permet de vivre; connaissez la grâce suprème: (fr.) — chronię prawo i bezczelność, a w końcu pozwalam wam żyć. Znajcie najwyższą łaskę: [przypis edytorski]

Je protège le viole, l'escroquerie dans des ordres, qui vont se suivre. C'est mon loyale système: — Chronię gwałt i oszustwo w rozkazach, które będą wykonywane. Oto mój lojalny system: [przypis edytorski]

je przywodził (starop.) — przyprowadzał ich. [przypis edytorski]

jeremiada (daw.) — lament. [przypis edytorski]

jeremiada — narzekanie, biadanie; nazwa utworzona od imienia biblijnego proroka Jeremiasza, który wygłaszał mowy zawierające skargi na moralny upadek ludu Izraela oraz upomnienia i przewidywania nieszczęść, jakie mogą stąd wyniknąć. [przypis edytorski]

jeremiady — narzekanie, biadanie; nazwa utworzona od imienia biblijnego proroka Jeremiasza, który wygłaszał mowy zawierające skargi na moralny upadek ludu Izraela oraz upomnienia i przewidywania nieszczęść, jakie mogą stąd wyniknąć. [przypis edytorski]

Jeremiasz — 28, 15–17. [przypis tłumacza]

Jeremiasz, Ananiasz — Patrz fragm. poprzedni. [przypis tłumacza]

Jeremiasz — biblijny prorok, któremu przypisywane jest autorstwo Księgi Jeremiasza, Lamentacji oraz Ksiąg Królewskich. [przypis edytorski]

Jeremiasz — hebrajski prorok, ur. około r. 628 przed Chr. [przypis tłumacza]

Jeremiasz (ok. 650–ok. 570 p.n.e.) — jeden z największych proroków Starego Testamentu, tradycyjnie uznawany za autora Księgi Jeremiasza, Lamentacji oraz Ksiąg Królewskich. [przypis edytorski]

Jeremiasz (ok. 650–ok. 570 p.n.e.) — prorok judzki, twórca biblijnej Księgi Jeremiasza, zawierającej zbiór jego proroctw; przypisuje się mu również autorstwo biblijnych Lamentacji. [przypis edytorski]

Jeremiasz — syn Chilkiasza, twórca biblijnej księgi Jeremiasza, w której zawarł napomnienia i groźby dla Izraelitów; przypisuje się mu również autorstwo biblijnych Lamentacji. Jest uznawany za jednego z czterech proroków większych. Zapowiedział spustoszenie Judy i Jerozolimy, upadek państwa i niewolę oraz oswobodzenie z niewoli i ostateczne zbawienie. [przypis edytorski]

Jeremi — prawdop. św. Hieronim ze Strydonu (zm. 419 a. 420), tłumacz Biblii na łacinę, w ikonografii przedstawiany jako starzec. [przypis edytorski]

Jerem — Klageruf: O Herr Jesu!. [przypis edytorski]

Jermak Timofiejewicz (zm. 1585) — ataman kozacki, od ok. 1577 w służbie rosyjskiej rodziny kupieckiej Stroganowów, opanował znaczną część tatarskiego chanatu syberyjskiego, przyłączoną następnie do Rosji. [przypis edytorski]

Jernesta (gw.) — Ernesta, Ernestyna. [przypis edytorski]

Jeroboam I (zm. 903 p.n.e.) — postać biblijna, pierwszy władca Królestwa Izraela, powstałego po rozpadzie państwa Salomona na dwie części; wybrany królem przez wszystkie plemiona oprócz Beniamina i Judy, które pozostały przy Roboamie, synu Salomona. [przypis edytorski]

jerocho — Metys z meksykańskiego wybrzeża. [przypis autorski]

Jerome H. Remick & Co. v. American Automobile Accessories Co, circuit court of appeals, sixth circuit, 5 f.2d 411 (6th cir. 1925), decided april 9, 1925, https://casetext.com/case/jerome-h-remick-amp-co-v-american-automobile-accessories-co#.U2TN9vl_t7k, (dostęp 10.11.2013). [przypis autorski]

Jerome K. Jerome (1859–1927) — angielski powieściopisarz i dramaturg; autor powieści humorystycznej Trzech panów w łódce (nie licząc psa) z 1889 r. [przypis edytorski]

jeroplan (gw.) — aeroplan, samolot. [przypis edytorski]

Jerowicz — takiej miejscowości nie znamy. Niezawodnie Trabuc błędnie wypisał nazwę „Żurowice” przez którą to miejscowość J. Kaz. w istocie wracał do Warszawy, i gdzie się zatrzymywał (Por. niż. list. nr. 21). [przypis autorski]

Jerozolima a. Jeruzalem — miasto położone na wzgórzach Judei. Nazwa Jerozolima funkcjonuje od zdobycia miasta przez Dawida, który ustanowił ją stolicą swojego państwa (poprzednią stolicą był Hebron) (2Sm 5,5). Wcześniej miasto przynależało do rodu Jebusytów, stąd nazwa Jebus (Joz 18,28). W Księdze Rodzaju, w czasach Abrahama, występuje miasto o nazwie Salem a. Szalem, w którym panował Melchizedek; miasto jest utożsamiane z późniejszą Jerozolimą (Rdz 14,18). Król Salomon wybudował w mieście tzw. Pierwszą Świątynię (1Krl 5,19), miejsce przechowywania Arki Przymierza (1Krl 8,1–13), od tego czasu jest to najważniejsze miasto w religii żydowskiej. [przypis edytorski]

Jerozolima — Ἱεροσολυμα, w Septuagincie Ἱερουσολήμ, w klinach U-ru-sa-lim (K.-T., str. 4, 6, 11), dziś El-Kuds. Hebr. יְרוּשָׁלַיִם‎ plurale tantum. „Najsławniejsze to miasto nie tylko w Judei, ale i na Wschodzie”, Pliniusz, Historia naturalna V, 15. [przypis tłumacza]

Jerozolima — miasto na granicy Izraela i Autonomii Palestyńskiej/Państwa Palestyńskiego, uznawane za miejsce święte przez przedstawicieli trzech największych religii monoteistycznych: judaizmu, chrześcijaństwa i islamu. [przypis edytorski]

Jerozolima — największe miasto Izraela; osada w Jerozolimie powstała prawdopodobnie ok. 2400 lat p.n.e.; ok. 1003 p.n.e. żydowski król Dawid podbił miasto i przeniósł tu (z Hebronu) stolicę Królestwa Izraela. Jerozolima położona jest na płd. krańcu płaskowyżu pomiędzy Wzgórzami Jerozolimskimi (na wsch. Góra Oliwna, na płn.-wsch. Góra Skopus), ze wszystkich stron otoczona jest dolinami (Cedron, Hinnom i Tyropeon), znajduje się 60 km na wsch. od Tel Awiwu i wybrzeża Morza Śródziemnego, 30 km na zach. od Morza Martwego. [przypis edytorski]

Jerozolima — największe miasto Izraela, stolica administracyjna Dystryktu Jerozolimy i stolica państwa Izrael. [przypis edytorski]

Jerozolima wyzwolona — poemat epicki poety wł. Torquata Tassa (1544–1595). [przypis edytorski]

Jerozolima wyzwolona — poemat opowiadający o średniowiecznych wyprawach krzyżowych. [przypis edytorski]

Jerozolima wyzwolona — włoski epos rycerski autorstwa Torquato Tasso, wyd. w 1575, bardzo popularny w czasach romantyzmu. [przypis edytorski]

Jerozolimo, co będziesz — Mojżesz żył w XIII w. p.n.e., a dopiero w XI w. p.n.e. żydowski król Dawid podbił miasto, które uczynił swoją stolicą. Badania archeologiczne wskazują, że osadnictwo w miejscu dzisiejszej Jerozolimy jest bardzo dawne, datuje się na IV tysiąclecie p.n.e. [przypis edytorski]

Jerozolimskich kwapiąc się do grodów — przestawienie, zamiast: kwapiąc się do jerozolimskich grodów (porównaj pieśń I zwr. 2, zwr. 25 itp.). [przypis redakcyjny]

Jeruzalem a. Jerozolima — największe miasto Izraela. [przypis edytorski]

jeruzalemczyk, kapłan — Niese: ἐξ Ἱεροσολύμων ἱερεύς; Dindorf: γένει Έβραῖος ἐξ Ἱεροσολύμων ἱερεύς. [przypis tłumacza]