Kochanowski, Jan
Do gór i lasów
http://wolnelektury.pl/lektura/fraszki-ksiegi-trzecie
Krzyżanowski, Julian
Otwinowska, Barbara
Sekuła, Aleksandra
Sutkowska, Olga
Gałecki, Dariusz
Fundacja Nowoczesna Polska
Renesans
Liryka
Fraszka
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/fraszki-ksiegi-trzecie-do-gor-i-lasow
http://www.polona.pl/dlibra/doccontent2?id=1499&from=editionindex&dirids=1
Jan Kochanowski, Dzieła polskie, tom 1, Państwowy Instytut Wydawniczy, wyd. 8, Warszawa, 1976
Domena publiczna - Jan Kochanowski zm. 1584
1655
xml
text
text
2007-09-07
pol
http://redakcja.wolnelektury.pl/media/dynamic/cover/image/614.jpg
halseike@Flickr, CC BY 2.0
http://redakcja.wolnelektury.pl/cover/image/614
Jan Kochanowski
Fraszki, Księgi trzecie
Do gór i lasówFraszka autobiograficzna powstała ok. r. 1573, w pierwszych latach pobytu w Czarnym Lesie.
Carpe diem, Młodość, Ojczyzna, Podróż, StarośćWysokie góry i odziane lasy!odziane lasy --- pokryte lasami (Góry Świętokrzyskie) lub może: lasy piękne (liściaste)./
Jako rad na was patrzę, a swe czasy/
Młodsze wspominam, które tu zostały,/
Kiedy na statek człowiek mało dbałyna statek człowiek mało dbały --- mało stateczny (w dzieciństwie i młodości)../
Gdziem potym nie był? Czegom nie skosztował?/
Jażem przez morze głębokie żeglował,/
Jażem Francuzy, ja Niemce, ja Włochy,/
Jażem nawiedził Sybilline lochySybilline lochy --- groty pod Neapolem../
Dziś żak spokojny, jutro przypasany/
Do miecza rycerzprzypasany do miecza rycerz --- Kochanowski brał udział w wyprawie inflanckiej z r. 1568 (por. Pieśni, I 13); tutaj powtarza żart Cycerona o wojowniku małego wzrostu. dziś miedzy dworzany/
W pańskim pałacu, jutro zasię cichy/
Ksiądz w kapitulecichy Ksiądz w Kapitule --- proboszcz poznański mający prawo zasiadać w radzie biskupiej., tylko że nie z mnichy/
W szarej kapicy a z dwojakim płatemdwojaki płat --- szkaplerz zakonny: część habitu zbliżona krojem do ornatu; tylko że nie z mnichy w szarej kapicy a z dwojakim płatem --- zagadkowa wzmianka o zabiegach o jakieś opactwo. Próbę rozwiązania zagadki podjął Julian Krzyżanowski w studium O paru fraszkach Kochanowskiego („Odrodzenie i Reformacja w Polsce", 1964). Usiłował tam wyjaśnić, iż poeta zabiegał o godność komendatariusza, tj. przełożonego zakonu Bożogrobców w Miechowie, inaczej opata, że jednak starania te z powodu śmierci Zygmunta Augusta do skutku nie doszły. Klucza do rozwiązania zagadki dostarcza list Kochanowskiego do Stanisława Fogelwedera (t. II, s. 288).;/
I to czemu nicczemu nic --- czemu nie., jesliże opatem?/
Taki był ProteusProteus --- bóg mórz południowych, wieszczek. Pasł on Neptunowi stada cieląt (według innych wersji fok). Miał dar przemieniania się w różne postaci, zwierzęta i przedmioty., mieniąc się to w smoka,/
To w deszcz, to w ogień, to w barwę obłoka./
Dalej co będzie? Srebrne w głowie nici,/
A ja z tym trzymam, kto co w czas uchwyci.