Franciszek Karpiński Laura i Filon Laura Już miesiąc zeszedł, psy się uśpiły, I coś tam klaszcze za borem. Pewnie mnie czeka mój Filon miły, Pod umówionem jaworem. Nie będę sobie warkocz trefiła, Tylko włos zwiążę splątany; Bo bym się bardziej jeszcze spóźniła, A mój tam tęskni kochany. Wezmę z koszykiem maliny moje, I tę plecionkę różowę: Maliny będziem jedli oboje; Wieniec mu włożę na głowę. Prowadź mię teraz, miłości śmiała! Gdybyś mi skrzydła przypięła! Żebym najprędzej bór przeleciała, Potem Filona ścisnęła! Oto już jawor… Nie masz miłego! Widzę, że jestem zdradzona! On z przywiązania żartuje mego; Kocham zmiennika Filona. Pewnie on teraz koło bogini Swej, czarnobrewki Dorydy, Rozrywkę sobie okrutną czyni, Kosztem mej hańby i bièdy. Pewnie jej mówi: że obłądzona Wspieram się w drzewa i bory, I… zamiast jego białego łona, Ściskam nieczułe jawory. Filonie! wtenczas… kiedym nie znała Jeszcze miłości szalonej, Pierwszy razem ją w twoich zdybała Oczach i w mowie pieszczonej. Jakże mię mocno ubezpieczała, Że z tobą będę szczęśliwą! A z tem się chytrze ukryć umiała, Że bywa czasem fałszywą. Słabą niewinność łatwo uwiodą! Teraz wracając do domu, Nauczać będą moją przygodą, Żeby nie wierzyć nikomu. Ale któż zgadnie: przypadek jaki Dotąd zatrzymał Filona? Może on dla mnie zawsze jednaki, Możem ja próżno strwożona? Lepiej mu na tym naszym jaworze Koszyk i wieniec zawieszę, Jutro paść będzie trzodę przy borze… Znajdzie!… jakże go pocieszę! Och, nie! on zdrajca; on u Dorydy, On może teraz bez miary Na sprośne z nią się wydał bezwstydy… A ja mu daję ofiary… Widziałam wczoraj, jak na nią mrugał; Potem coś cicho mówili: Pewnie to dla niej ten kij wystrugał, Co się mu wszyscy dziwili. Jakżeby moję hańbę pomnożył, Gdyby od Laury uwity Wieniec na głowę Dorydy włożył, Jako łup na mnie zdobyty? Wianku różany! gdym cię splatała, Krwiąm się rąk moich skropiła: Bom twe najmocniej węzły spajała, I z robotąm się kwapiła. Teraz bądź świadkiem mojej rozpaczy I razem naucz Filona: Jako w kochaniu nic nie wybaczy Prawdziwa miłość, wzgardzona. Tłukę o drzewo koszyk mój miły, Rwę wieniec, którym splatała. Te z nich kawałki będą świadczyły, Żem z nim na wieki zerwała… Kiedy w chrościnie Filon schroniony Wybiegł do Laury spłakany, Już był o drzewo koszyk stłuczony, Wieniec różowy stargany. Filon O popędliwa!… o ja niebaczny!… Lauro!… poczekaj… dwa słowa… Może występek mój nie tak znaczny, Może zbyt kara surowa; Jam tu przed dobrą stanął godziną, Długo na ciebie klaskałem; Gdyś nadchodziła, między chrościną Naumyślnie się schowałem, Chcąc tajemnice twoje wybadać, Co o mnie będziesz mówiła? A stąd szczęśliwość moję układać, Ale czekałem zbyt siła. Pierwsze twe skargi o Dorys były, Sądź o mnie, Lauro, inaczej: Kogóż by wdzięki tamte wabiły, Kto cię raz tylko obaczy? Prawda, że czasem z nią się bawiło, Mając znajomość od długa; Ale kochania nigdy nie było — Nie już ten kocha, co mruga. Oto masz ten kij, po nim znamiona Niebieskie, gładko rzezane, W górze zobaczysz nasze imiona, Obłędnym węzłem związane. Cóżem zawinił, byś mię gubiła Przez twój postępek tak srogi? Czyliż dlatego, żeś ty błądziła, Ma ginąć Filon ubogi? Jeśli się za co twych gniewów boję… To mię twa rozpacz strapiła: Długom kupował ciekawość moję; Łzamiś ją swemi płaciła. Ale w tym wszystkim złość nic nie miała: Wszystko z powodu dobrego; Ja wiem, dlaczegoś tyle płakała. Ty wiesz mój podstęp dlaczego? Laura Dajmy już pokój troskom i zrzędzie: Ja cię niewinnym znajduję; Teraz mój Filon droższy mi będzie, Bo mię już więcej kosztuje. Filon Teraz mi Laura za wszystko stanie. Wszystkim pasterkom przodkuje; I do gniewu ją wzrusza kochanie, I dla miłości daruje. Laura Jedna się Dorys wyłączyć miała, Jej pierwsze miejsce naznaczę, Na to wspomnienie drżę zawsze cała, Cóż, kiedy cię z nią obaczę! Filon Dla twego, Lauro, przypodobania, Przyrzekam ci to na głowę: Chronić się będę z nią widywania, W żadną nie wnijdę rozmowę. Laura Czymże nagrodzę za te ofiary? Nie mam — prócz serca niemego; Jedne ci zawsze przynoszę dary, Przyjmij, jako co nowego. Filon Któż by dla ciebie nie zerwał węzły Przyjaźni, co mię nęciły? W twej pięknej twarzy wszystkie uwięzły Nadzieje moje i siły. Laura Ja mam mieć z płaczu po twarzy smugi; Ale, jak mi się nadarzy Spleść i ułożyć warkocz mój długi, Mówią, że mi to do twarzy. Filon Gdyby mi Akast dawał swe brogi Ze złotem swojej Izmeny, Rzekłbym: Akaście! tyś jest ubogi, Bo moja Laura bez ceny. Laura Ani ja pragnę szczęścia wielkiego, Które (choćbym też i miała) Za jeden uśmiech Filona mego Zaraz bym z chęcią mieniała. Filon O światło moje, wpośród tej nocy! Zagrodo mego spokoja! Ty jeszcze nie wiesz o twojej mocy, A ja czuję ją… o moja! Laura Połóż twą rękę, gdzie mi pierś spada, Czy słyszysz to serca bicie? Za uderzeniem każdym ci gada, Że cię tak kocha, jak życie. Filon Daj mi ust… z których i niepokoje, I razem słodycz wypływa… Tą drogą poślę zapały moje, Aż gdzie twa dusza przebywa. Laura Czy w każdym roku taka z kochania, Jak w osiemnastym, mozoła? Jeśli w tym nie masz pofolgowania, Jak człek miłości wydoła? Filon Ściśnij twojego, Lauro! Filona; Ja cię przycisnę wzajemnie: Serca zbliżone łonem do łona, Rozmawiać będą tajemnie. Laura Ty mię daleko ściskasz goręcej: A jam cię tylko dotknęła: Nie przeto, Filon, kochasz mię więcej, Miłość mi siły odjęła. Filon Lauro! coś dotąd dla mnie świadczyła, Jeszcze dowodzi to mało, Że mię tak kochasz, jakeś mówiła: Jeszcze mi prosić zostało. Laura Tegom się miała z ciebie spodziewać? Jakże to skarga niezbożna! Nie proś, nie każ mi: ty mię chcesz gniewać… Kochać cię więcej nie można. Filon Kiedyż mię za to nie będziesz winić? I kiedyż będziesz wiedziała, Co do dzisiejszej łaski przyczynić; Że taka miłość niecała? Laura Filonie! widzisz wschodzące zorze, Już to drugi raz kur pieje. Trochę przydługo bawię na dworze… Jak matka wstała!… truchleję. Filon Żal mi cię puścić, nie śmiem cię trzymać… Kiedyż przyśpieszy czas drogi, Gdy z moją Laurą i słodko drzymać, I bawić będę bez trwogi. Laura Miesiącu! już ja idę do domu! Jeśliby kiedy z Dorydą Filon tak trawił noc po kryjomu, Nie świeć, niech na nich dżdże idą! ----- Ta lektura, podobnie jak tysiące innych, dostępna jest na stronie wolnelektury.pl. Wersja lektury w opracowaniu merytorycznym i krytycznym (przypisy i motywy) dostępna jest na stronie http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/laura-i-filon. Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fundację Nowoczesna Polska. Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur. Ten utwór jest w domenie publicznej. Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3: https://artlibre.org/licence/lal/pl/ Fundacja Nowoczesna Polska zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur: https://wolnelektury.pl/info/zasady-wykorzystania/ Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki. Tekst opracowany na podstawie: Franciszek Karpiński, Sielanki, T. H. Nasierowski, Druk. "Przemysłowa", Warszawa 1892 Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN. Opracowanie redakcyjne i przypisy: Aleksandra Sekuła, Olga Sutkowska.