literature
Bruno
Jasieński
Żygające posągi
2009
pol
Aleksandra
Sekuła
Olga
Sutkowska
book2fb2
2009-02-23
http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/but-w-butonierce-zygajace-posagi
0
Fundacja Nowoczesna Polska
Bruno Jasieński
But w butonierce
Żygające[1] posągi
Utwór opracowany został w ramach projektu
Wolne Lektury
przez fundację
Nowoczesna Polska.
Pani Sztuce
Na klawiszach usiadły pokrzywione bemole,
Przeraźliwie się nudzą i ziewają Uaaaa…
Rozebrana Gioconda stoi w majtkach na stole
I napiera się głośno cacao-choix[2].
Za oknami prześwieca żółtych alej jesienność,
Jak wędrowne pochody biczujących się sekt,
Tylko białe posągi, strojne w swoją kamienność,
Stoją zawsze «na miejscu», niewzruszenie correct[3].
Pani dzisiaj, doprawdy, jest klasycznie… niedbała…
Pani, która tak zimno gra sercami w cerceau[4],
Taka sztywna i dumna… tak cudownie umiała
Nawet puścić się z szykiem po 3 szkłach curaçao[5].
I przedziwne, jak Pani nie przestaje być w tonie,
Będąc zresztą obecnie najzupełniej moderne[6]. —
Co środy i piątki w Pani białym salonie
Swoje wiersze czytają Iwaszkiewicz i Stern.
A ja — wróg zasadniczy urzędowych kuluar,
Gdzie się myśli, i kocha, i rozprawia, i je,
Mam otwarty wieczorem popielaty buduar
Platonicznie podziwiać Pani déshabillé[7]…
Ale teraz, jednakże, niech się Pani oszali, —
Nawet lokaj drewniany już ośmiela się śmieć…
Dziś będziemy po parku na wyścigi biegali
I na ławki padali, zadyszani na śmierć.
A, wpatrując się w gwiazdy całujące się z nami,
W pewnym dzikim momencie po dziesiątym Clicôt[8],
Zobaczymy raptownie świat do góry nogami,
Jak na filmie odwrotnym firmy Pathé & Co.[9]
I zatańczą nonsensy po ulicach, jak ongi,
Jednej nocy pijanej od szampana i warg,
Kiedy w krzakach widziałem ŻYGAJĄCE POSĄGI
Przez dwunastu lokajów niesiony przez park.
żygające — popr.: rzygające; mamy tu do czynienia ze świadomym zabiegiem autora, jest to nie tyle błąd ortograficzny, co błąd futurystyczny. [przypis edytorski]
cacao-choix — likier kakaowy otrzymywany z ziarna lub proszku kakaowego, zawiera 25-35% alkoholu. [przypis edytorski]
correct (ang.) — poprawny. [przypis edytorski]
cerceau (fr.: okrąg) — serso; gra rekreacyjna polegająca na rzucaniu i chwytaniu wiklinowego kółka na kijek. Wywodzi się ze starożytnego Rzymu, popularna w XIX i XX w. [przypis edytorski]
curaçao — nazwa gatunkowa likierów wytwarzanych ze skórek gorzkich pomarańczy; powstała od nazwy wyspy Curaçao u wybrzeży Wenezueli, gdzie uprawiano gatunek gorzkiej pomarańczy. [przypis edytorski]
moderne (fr.) — nowoczesny. [przypis edytorski]
déshabillé (fr.) — negliż, dezabil, ranny albo nocny domowy strój kobiecy lub żartobliwie: niekompletny, niedbały strój. [przypis edytorski]
Clicôt — chodzi o markę szampana produkowanego od 1772 r. przez Veuve Clicquot Ponsardin w rejonie Reims we Francji [przypis edytorski]
Pathé & Co. — firma założona przez braci Charlesa, Emila, Jacquesa i Teofila Pathé w 1896 r. (początkowo jako Pathé-Frères). Produkowała kinematografy, fonografy i sprzęt projekcyjny, stając się potentatem w tej branży na rynku międzynarodowym. W 1897 powstało Pathé Cinema zajmujące się produkcją filmów. [przypis edytorski]