Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 473 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Tak, dorzucę się do Wolnych Lektur! Tym razem nie pomogę, przechodzę prosto do biblioteki

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Strona główna
Informacje Ustawienia Spis treści

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3.
Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur. Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

Zasób opracowany na podstawie: Władysław Bełza, Katechizm polskiego dziecka, Drukarnia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Lwów 1912

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Marta Niedziałkowska, Aleksandra Sekuła, Weronika Trzeciak.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Ilustracja na okładce: mmlolek@Flickr, CC BY 2.0.

Szacowany czas do końca: -
Władysław Bełza, Katechizm polskiego dziecka (zbiór), Do polskiego chłopięcia

Władysław Bełza

Do polskiego chłopięcia

Do polskiej dzieweczki → ← Modlitwa polskiego dziewczęcia

Spis treści

    1. Bieda: 1
    2. Bóg: 1
    3. Duma: 1
    4. Dziedzictwo: 1
    5. Historia: 1
    6. Polak: 1
    7. Polska: 1 2
    8. Własność: 1

    Władysław BełzaKatechizm polskiego dzieckaDo polskiego chłopięcia

    1
    Polak, Polska, Historia, Dziedzictwo, Bieda, DumaNie płacz, nie płacz synku drogi,
    Żeś na ziemi swej ubogi!
    Że nie miecz ci ani radło[1],
    Lecz tułactwo[2] w doli padło[3],
    5
    Żeś łzy tylko i cierpienia,
    Odziedziczył z twego mienia[4].
    Przez Bóg żywy, to fałsz, dziecię!
    Naprzód wziąłeś na tym świecie
    To, co rodu twego znakiem:
    10
    Imię zacne, żeś Polakiem.
    A czy wiesz ty, ile cześci[5],
    Krwi i chwały w nim się mieści?
    Czy wiesz, jaka to poczciwa[6]
    Duma wzrusza twe serduszko,
    15
    Gdy z usteczek ci się zrywa:
    To Batory[7]! To Kościuszko[8]!
    Urodzajna twoja rola,
    Zbożem śmieją ci się pola,
    Lasy twoje echa głuszą,
    20
    Owce wełną ci się puszą,
    A jesienią na jabłoni,
    Owoc się jak szkarłat płoni,
    Że zostaje na przychówek[9]
    I na zimę, i przednówek[10].
    25
    A więc nie płacz, synku drogi,
    Żeś na ziemi swej ubogi;
    Bo z twych łanów, w dawne lata
    Tyś spichlerzem[11] był pół świata,
    Dzieląc wszystkich pod swym niebem
    30
    Równo sercem jak i chlebem.
    Sól z Wieliczki brałeś hojnie,
    Złoto w dani lub na wojnie,
    A na pługi i do zbroi,
    Szło żelazo z ziemi twojéj,
    35
    I starczyło z twojej gleby,
    I na zbytek, i potrzeby.
    Bóg, Polska, WłasnośćWięc pogodnym patrz mi licem,
    Boś ty skarbów tych dziedzicem!
    I rąk nie łam z próżną troską…
    40
    Wróci Bóg, co przemoc wzięła!
    W sprawiedliwość wierzmy boską:
    Jeszcze Polska nie zginęła!

    Przypisy

    [1]

    radło — narzędzie rolnicze służące do spulchniania gleby. [przypis edytorski]

    [2]

    tułactwo — wygnanie, błąkanie się, emigracja. [przypis edytorski]

    [3]

    w doli padło — przypadło w udziale jako los. [przypis edytorski]

    [4]

    mienie — własność, posiadane dobra. [przypis edytorski]

    [5]

    cześci — D. lp od wyrazu: cześć (tzn. szacunek); dziś: czci. [przypis edytorski]

    [6]

    poczciwy — tu: godny czci, zasługujący na szacunek. [przypis edytorski]

    [7]

    Batory, Stefan (1533–1586) — właśc. Istvan Bathory, książę Siedmiogrodu, od 1571 król Polski, a od 1576 wielki książę litewski; poślubił Annę Jagiellonkę, córkę Zygmunta I Starego, ostatnią przedstawicielkę Piastów na polskim tronie. Jeden z najwybitniejszych polskich królów elekcyjnych. [przypis edytorski]

    [8]

    Kościuszko, Tadeusz (1746–1817) — generał wojsk pol. i amer., Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej podczas insurekcji 1794 r. [przypis edytorski]

    [9]

    na przychówek — tu: na przechowanie. [przypis edytorski]

    [10]

    przednówek — okres przed nowymi zbiorami, przypadający zwykle pod koniec zimy, na przedwiośniu; spożywano wtedy resztki zapasów jedzenia z poprzedniego roku, zanim można było zebrać pierwsze plony w roku nowym. [przypis edytorski]

    [11]

    spichlerz — budynek służący do przechowywania ziarna zbóż, magazyn, z którego można w razie potrzeby czerpać zboże do spożycia lub zasiewów; tu w znaczeniu przenośnym, jako określenie całego państwa zasobnego w zboże i mogącego udzielać tych zasobów innym. [przypis edytorski]

    x

    Pora na chwilę przerwy :)

    Podoba Ci się nasza biblioteka? Wesprzyj ją drobną wpłatą, a otrzymasz wcześniejszy dostęp do prapremier!

    Bez pomocy czytelników biblioteka przestanie się rozwijać. Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku!

    KRS: 0000070056
    Nazwa organizacji: Wolne Lektury

    Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
    Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

    Lektury szkolne muszą być wolne! Darmowy i łatwy dostęp do każdej lektury — skoro jest obowiązkowa — powinien być zagwarantowany dzieciakom.

    Robert Koszucki

    Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

    Zapisz się na newsletter, a nie przegapisz naszych publikacji. Zawsze możesz zrezygnować. Kliknij i podaj adres email

    Przyjaciele Wolnych Lektur jako pierwsi mają dostęp do premierowych publikacji. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz >>>

    Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.
    Czy wiesz, że jeśli włączysz subskrypcję, to pomożesz uwolnić kolejną książkę?

    Kliknij obrazek, by subskrybować!

    Nasi Przyjaciele pomagają nam stałymi, comiesięcznymi wpłatami. Jeśli będzie ich wystarczająco dużo, biblioteka będzie działać stabilnie, bez obaw o przyszłość. Kliknij i dorzuć się!

    Czy wiesz, że wystarczyłoby 1000 osób, udzielających nam regularnego wsparcia, żeby zaspokoić podstawowe potrzeby Wolnych Lektur? Kliknij i dorzuć się!

    Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.
    • NIP: 952-187-70-87
    • KRS: 0000070056
    • REGON: 017423865
    • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
    Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
    MKiDN
    Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.